Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
którejśzcechorganusądowego.Ichpodobieństwodoorganówsądowychwynika
zpowołaniadoorzekania,odmiennośćzaśzbrakuupoważnieniadoorzekania
wimieniupaństwalubniektórychgwarancjiprawidłowegoorzekania.Ponadto
działalnośćrozstrzygającatakichorganówniewykazujeczęstocechwymiarusprawie-
dliwości(zewzględunaniestosowanieśrodkówprzymusuprawnegoczyposiadanie
kompetencjiwzakresiedziałalnościrozstrzygającejwyłączniedookolicznościfaktycz-
nych).Przedmiotowagrupaorganówochronyprawnejjestniejednorodnaniezależnie
odtego,czyprzyjmiesiękryteriumstopniarealizacjiprawidłowegoorzekaniaczy
kryteriumcharakteruosóbwchodzącychwskładtychorganów,czyteżkryterium
stosowanychprzeznieśrodkówrozstrzygania
14
.Doorganówquasi-sądowychzalicza
sięwszczególności:izbymorskie,sądpolubownyimiędzynarodowyarbitrażhan-
dlowy,arbitrażspołeczny,samorządowekolegiumodwoławcze,UrządPatentowy
RzeczypospolitejPolskiej,KomisjęPrawaAutorskiego.
Organypozasądowestanowiągrupęorganówpowołanychprzedewszystkim
dorealizacjiinnychzadań(zregułydosprawowaniakontroliprzestrzeganiaprawa),
ajedyniedodatkowo(zewzględówcelowościowych)posiadająuprawnieniado
rozstrzygania.Wkonsekwencjiichustrójorazzasadypostępowaniazazwyczajnie
ukształtowanepodkątempotrzebdziałalnościrozstrzygającej,lecztejktórasta-
nowiichgłównezadanie(coprzesądzaobrakugwarancjiprawidłowegoorzekania
ikoniecznościpoddaniarozstrzygnięćorganówpozasądowychnadzorowijudykacyj-
nemuinnychorganów(sądowychlubquasi-sądowych))
15
.Przyjęciepodstawowego
wyznacznikapodziałuorganówochronyprawnejpozwalazaliczyćorganypozasądo-
wedoinnychgruporganówochronyprawnej(przedewszystkimorganówkontroli
legalności).Wramachtejgrupymieszcząsięwszczególności:policja,CentralneBiuro
Antykorupcyjne,strażmiejska(gminna),StrażGraniczna,organykontroliskarbowej,
PaństwowaInspekcjaPracy.
Organypojednawczeobejmujągrupęorganówochronyprawnejpowołanych
douczestniczeniawdziałalnościpojednawczejzakładającejugodowerozstrzygnięcie
sporudrogąporozumieniasamychstronkonfliktuiodpowiedniowtymceluzorgani-
zowanych
16
.Dotakichorganówmożnazaliczyćwszczególności:mediatora,zakładową
komisjępojednawczą.
Organykontroliprzestrzeganiaprawa(organykontrolilegalności)obejmujągru-
organówochronyprawnejpowołanychdosprawowaniakontroliprzestrzegania
prawaiodpowiedniowtymceluzorganizowanych.Wymienionepodmiotystanowią
grupęniejednorodną.Możnawśródnichwskazaćrównieżorganydodatkowospeł-
niającefunkcjerozstrzygające(organypozasądowe).Określeniezakresukompetencji
wymienionejgrupyorganówochronyprawnejumożliwiawyróżnieniewśródnich
organówposiadającychuprawnieniewyłączniedobadaniazachowaniapodmiotów
kontrolowanychcodozgodnościzobowiązującymprawem,awraziestwierdzenia
nieprawidłowościdowystępowaniazwnioskiemozastosowanieodpowiednich
14
T
.Demendecki(w:)J.Bodio,G.Borkowski,T
.Demendecki,Ustrójorganówochronyprawnej.Część
szczegółowa.Repetytorium,wyd.2,Warszawa2007,s.114.
15
16
Ibidem,s.149.
Ibidem,s.152.
18