Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TytułI.Przepisyogólne
Art.5
prezentujeA.Daczyński,którydonależnościstronzaliczatakie,któreprzysługują
świadkowi(np.kosztynocleguikosztyutraconegozarobku).Autortenodwołujesię
jednakdoart.98§4k.p.c.,cosugeruje,żechodzituraczejoskładnikikosztówproce-
su,anieowydatki,któresądzwracastroniezwolnionejodkosztówsądowych(A.Da-
czyński[w:]L.Błystakiin.,Koszty…,s.380-382).Wydatki,októrychmowawart.5
u.k.s.c.,tokosztypokrywaneprzezsąd,któreniemogąbyćidentyfikowanezkosztami
procesu.
97.Rozstrzygającpowyższyproblem,należyrozważyć,jakijestzakresdesygnatówpojęcia
kosztypodróżyużytegowprzepisachustawyokosztachsądowychwsprawachcywil-
nych.Wniektórychprzepisachpojęcietojestużywanewznaczeniuszerokimiobej-
mujezarównokosztyprzejazdu,jakikosztynocleguiutrzymania.Wtakimznaczeniu
wyrażenietozostałoużytenp.wart.92ust.1u.k.s.c.Znacznieczęściejjednakpojęcie
tojestużywanewznaczeniuwęższym,cooznacza,żekosztypodróżytotylkokoszty
przejazdu(por.np.art.5ust.1pkt2,art.85ust.1,art.90bu.k.s.c.).Wnioskiwyni-
kającezwykładnigramatycznejart.5ust.1pkt1u.k.s.c.prowadzązatemdoistotne-
gozawężenianależnościzwiązanejzestawiennictwemstronyzwolnionejodkosztów
sądowych.Koniecznejestnatomiastuwzględnieniecelutejregulacji.Przyznaniena-
leżnościstroniezwolnionejodkosztówsądowychmaumożliwiaćjejwzięcieudziału
wczynnościachsądowychwymagającychjejobecności(osobistegostawiennictwa).
Instytucjatanależyzatemdogwarancjikonstytucyjnegoprawadosądu(dostępudo
sądu).Jeżelistawiennictwotakiejosobywkonkretnychokolicznościachwymaganie
tylkoodbyciapodróży,lecztakżeskorzystaniaznoclegulubponiesieniawydatkówna
utrzymanie(np.wyżywienie),astronazwolnionaodkosztówniejestwstanieichpo-
nieść,topowyższycelmożnaosiągnąćtylkowtedy,gdytejstroniezostanieprzyznana
zaliczkaalbozwrotwydatkówponiesionychtakżewzwiązkuznoclegiemiutrzyma-
niem.Wynikiwykładnifunkcjonalnejprzemawiajązaprzyjęciem,żestroniezwol-
nionejodkosztówsądowychprzysługujenależnośćobejmującaponiesioneprzeznią
kosztypodróży,czylikosztyprzejazdu,nocleguiutrzymanianiezbędnewcelujejoso-
bistegostawieniasięprzedsądem.Cytowanywyżej(odmienny)poglądJ.Litowskiego
wynikazniedostatecznejspecyfikacjicelu,któremusłużykomentowanyprzepis.Nie
chodzitubowiemozwrotwszelkichnakładówfinansowychponoszonychprzezstronę
zwolnionąodkosztów(np.opłatypocztowe),alekosztówniezbędnychwcelustawie-
niasięprzedsądem.
98.Wzwiązkuzpokrywaniemkosztówpodróżystronyzwolnionejodkosztówsądo-
wychpojawiasiępytanie,czyjestteżmożliwewypłaceniestroniezaliczkinapo-
czettychkosztów.Możliwośćwypłaceniazaliczkiświadkowiprzewidujeprzepis
art.277zdaniedrugiek.p.c.,wskazując,żeprzewodniczącymożeprzyznaćświadko-
wizaliczkęnakosztypodróżyinautrzymaniewmiejscuprzesłuchania.Natomiast
art.304zdanietrzeciek.p.c.stanowi,żedoprzesłuchaniastroniskładaniaprzyrze-
czeniastosujesięodpowiednioprzepisydotycząceświadków,zwyjątkiemprzepi-
MarcinUliasz
83
