Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Lata1793-1803byłyokresemszczególnymwhistoriiUniversitasVilnensis,
gdyżjegodziałalnośćwiązałasięściślezsytuacjąpolitycznącałej
Rzeczypospolitej-schyłkiemjejistnienia,upadkiem,anastępniewłączeniem
obszarówWielkiegoKsięstwaLitewskiegodoImperiumRosyjskiego.Wtym
czasiezmieniłasięsytuacjaoświatowa,adawnidziałaczeedukacyjni
podejmowalistaraniaozachowaniedorobkunaukiiszkolnictwapolskiego
czasówKomisjiEdukacjiNarodowej.
PoczątkowelatategookresuzaznaczyłysięobradamiSejmuGrodzień-
skiegoipodpisaniemtraktaturozbiorowego,atakżewalkąoprzetrwanie
KomisjiEdukacjiNarodowej.Ojejzachowaniezabiegałyobaistniejące
wówczasuniwersytety,czyliSzkołyGłówne-KoronnawKrakowieiwłaśnie
WielkiegoKsięstwaLitewskiegowWilnie.Niebyłotozadaniełatwe,gdyż
wszelkiedecyzjezależałyjużodwładzrosyjskich.NawetkrólStanisław
AugustPoniatowski(1732-1798)-wielkiprotektorrozwojunauk,aSzkoły
GłównejWielkiegoKsięstwaLitewskiegowszczególności,niemógłprzebić
sięzeswoimiargumentami.Wrzeczywistościwładzęnadobszarami
litewskimiprzejęłacarycaKatarzynaII(1729-1796)iwyznaczeniprzeznią
pełnomocnicy:generałiposełnadzwyczajnyJakubSievers(1731-1808),
anastępniegenerał-gubernatorLitwyksiążęNikołajWasilijewiczRepnin
(1734-1801)
1
.PośmierciKatarzynyrządynaLitwieprzejmowalikolejni
gubernatorzy,wyznaczaniprzezkolejnychcarów:PawłaI(1754-1801)
iAleksandraI(1777-1825).
1
Nominacjęnastanowiskogenerał-gubernatoraNikołajWasiljewiczRepninotrzymał
30października1794roku.WcześniejuczestniczyłwżyciupolitycznymRosjigłówniejako
dyplomata.Wlatach1764–1768pełniłbowiemfunkcjęambasadorarosyjskiegowRzecz-
pospolitej.Miałwtedyokazjępoznaćspecyfikępolskichwarunkówpolitycznych.Zpolecenia
KatarzynyIIprzyczyniłsiędowyboruStanisławaAugustanakróla.W1768r.caryca
powierzyłamufunkcjęambasadorarosyjskiegowStambule.Zob.L.Żytkowicz,RządyRepnina
naLitwiewlatach1794-7,Wilno1938,s.1,5,11.
