Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OlgaGajdaj,TadeuszSrogoszOKonsekwencjewojnyrosyjsko-tureckiej
hajdamakówizbuntowanychchłopów,którypracowałdo1771roku26.
Pierwszawiadomośćoegzekucjipochodziz7marca1769roku,kie-
dypowieszonodwieosoby.Doroku1770sądwojskowyrozpatrzył
337sprawopisanychwtakzwanejksiędzekodeńskiej,zczego218za-
kończyłosięwyrokamiśmierci(wtym10kwalifikowanej),34chłostami,
a85aresztantówzwolniono27.Zpowoduszczupłościmiejscawareszcie
schwytanychbuntownikówwiązanoilokowanowdołach.Wwyniku
zmieniającychsięwarunkówatmosferycznych,złegoodżywieniaibra-
kuurządzeńsanitarnychnastępowałyzgony,cokwitowanolakoniczną
notatką:flumarłwjamie”.Wobecpodsądnychstosowanotortury,ale
wówczesnympostępowaniukarnymnależałyonedonormalnejproce-
durywyjaśniającej.Zwolnieniodkary(conieznaczyłouniewinnieni)
składaliprzedkompletemsędziowskimślubowanie:
PrzysięgamPanuBoguWszechmogącemuwTrójcyŚwiętejJedynemu
nato,iżprzyodebranymprzezsiebiemiłosierdziudarowaniamiży-
ciamego,dozgonnie,wiernieitrzeźwo,bezżadnejzdradyiuciekania,
wstajniJMRegimentarzalubdowolidyspozycjidworumającego,do
jakiejbymnieusługiobrócił,tębezżadnegosprzeciwieniasięczynić
mam.TakmiPanieBożedopomóżiniewinnamękaSynaJego28.
Zezwolnionycharesztantówrekrutowalisięrobotnicywmajątku
Stempkowskiego.
DowódcyrosyjscytraktowaliPrawobrzeżnąUkrainęjakobazęza-
opatrzeniowążywnościifurażu,wrejonwalkmaszerowalirekruci,do
Rosjiprowadzonojeńcówtureckich.Dowodzącypartiąukraińskąipo-
dolskąregimentarzJózefGabrielStempkowskiprzezcałyczastrwania
epidemiiborykałsięztymproblemem.PisałdoKomisjiWojskowej:
MoskaleteczyniągwałtownościprzezbraniepodwóddoChocimia
itychpowracający,tudzieżprzezmienieniekomend,którzynieustan-
nieprzechodząodgranicinietylkonakołomniebiorą,aleizmoich
posterunkówjużbraćchcieli.Opieramsięjakmogę,ależadnaracjatak
26WładysławAndrzejSerczyk,Hajdamacy...,op.cit.,s.363.
27Ibidem,s.365.
28Cyt.zaibidem,s.366–367.
39
