Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Rozdział1.Stronawprocesiecywilnym-zagadnieniapodstawowe
nieprocesuodistnieniatrzechpodmiotów:powoda,pozwanegoisądu25.Wszystkie
czynnościprocesudokonywanepomiędzytymipodmiotami.Warunkiemzawiązania
sięstosunkuprocesowegojestwniesienieskargiprzezpowodaprzeciwkopozwanemu
dosąduidoręczenieodpisupozwupozwanemuprzezsąd.Odtegomomentudochodzi
dopodmiotowegoukształtowaniasięprocesuirozpoczęciawalkistronprzedsądem26.
Choćteoriaprocesucywilnegojakostosunkuprawnegobyłaprzedmiotemznaczącej
krytyki27,toobecnośćdwóchprzeciwstawnychstronprocesujakoelementudefinicji
istotyprocesuobecnajesttakżewinnychkoncepcjachprawnychprocesucywilnego28.
Niemożnatakżezapominać,żetowłaśnieteoriastosunkuprocesowegowywarłanaj-
większy,jaksięwydaje,wpływnaprzepisykodeksupostępowaniacywilnegoz1930r.29,
apośredniotakżenaobecnąregulacjęprocesową.
3.Zasadadwustronnościjestniekiedybłędnieutożsamianazformąkontradyktoryj-
ną,któraskładasięnaszerszezagadnieniekontradyktoryjnościwprocesiecywilnym.
Przezformękontradyktoryjnąrozumiesięjednakwystępowaniewpostępowaniukilku
uczestników,którychstanowiskaprzeciwstawne,wzwiązkuzczympostępowaniejest
sporemprowadzonymprzeztychuczestnikówprzedsądem30.Formakontradyktoryjna
wsposóbcałkowicienaturalnyjestcharakterystycznadlaprocesuopartegoozasadę
dwustronności,gdyżzzałożeniategowynikaistnieniedwóchprzeciwstawnychstron31.
Formakontradyktoryjnamożejednakwystępowaćtakżewniektórychpostępowaniach,
którenieopartenazasadziedwustronności.Dotyczytoniektórychpostępowańnie-
procesowych,jaknp.postępowaniadziałowe32.Formakontradyktoryjnamożemiećtak-
żezastosowaniewpostępowaniach,wktórychniemazastosowaniazasadakontradykto-
ryjności,aobowiązujezasadaśledcza,któratakżeczęstojestobecnawpostępowaniach
trzechpodmiotów:powoda,pozwanegoisądu(por.Y.-M.Serinet,Laqualitédudéfendeur,RTDC2003/2,
s.204).
25
X.Fierich,Projektypolskiej...,s.364.
26
X.Fierich,Projektypolskiej...,s.364.
27
Por.m.in.B.Stelmachowski,Wyrokwprocesiecywilnym,Poznań1939,s.26-29;W
.Siedlecki,Nie-
ważność...,s.44in.
28
Natematróżnychteoriidotyczącychistotyprocesucywilnegopor.Z.Resich,Istota...,s.7-19.W
.Sied-
leckiwskazujejednak,żewykreowanaprzezniegoteoriaprocesucywilnegojakoaktuprawnegozłożonego
możemiećzastosowanietakżewpostępowaniunieprocesowym(W
.Siedlecki,Nieważność...,s.56-57).
29
X.Fierich,Projektypolskiej...,passim.
30
A.Okolski,Formakontradyktoryjnawustawiepostępowaniasądowegocywilnegozdnia20Listopada
1864r.,Warszawa1879,s.15;K.Lutostański,Zbadańnadpierwiastkiemprywatnymipublicznymwpro-
cesiecywilnym,Warszawa1907,s.7;E.Waśkowski,System...,s.140;W
.Broniewcz,Postępowanie...,s.62.
Wostatnimokresiepor.R.Flejszar,Zasadadyspozycyjnościwprocesiecywilnym,Warszawa2016,s.238in.
31
Dwustronnośćprocesułączysięzprzeciwstawnościąstanowisktakżewopracowaniachprawnopo-
równawczych.Podkreślasięjednak,żechodzituoprzeciwstawnośćpotencjalną,aniefaktyczną.Ztego
względuwwiększościsystemówprawnychpostępowaniezaocznezaliczanejestdopostępowaniaspornego
(procesowego),anienieprocesowego(por.szerzejZ.Stalev,Non-contentiuos...,s.260).
32
W
.Broniewicz,Postępowanie...,s.62.