Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Genezaipojęciecontrollinguisystemucontrollingufnansowego...
osobazatrudnionajakocountrolleruzgadniaławydanietowarówzpłatnościami
[Goliszewski2015,s.22].
PoczątkówcontrollingudoszukiwaćsięmożnazatemzarównowStanachZjed-
noczonych,jakiwAnglii,astwierdzenie,zjakiegokrajupochodzi,niejestjedno-
znaczne,adotegouzależnionejestodrozumieniasamegopojęcia.Faktemjednak
jest,iżwlatach50.XXwiekucontrollingzyskałkolejnychzwolennikównaterenie
Europy,adokładniejwNiemczech,aniedługopotemweFrancji(lata60.).Rozwój
controllinguwEuropiewynikałwgłównejmierzezzakładaniaamerykańskich
przedsiębiorstwwtychkrajachiwdrażaniawnichrozwiązańuznanychwStanach
Zjednoczonychzakorzystnedlaichrozwoju.Zczasemcontrollingzaczęłystoso-
waćkolejnekrajeEuropy,tj.Austria,Szwajcaria,Włochy,anapoczątkulat90.
takżePolska.
Controllingjestjednymzważniejszychelementówzarządzaniaprzedsiębior-
stwem[Nowosielski2014a,s.457],jednakżejegozdefiniowanieniejesttakoczy-
wisteisprawiawieletrudności.Wielośćdefinicjiiinterpretacjitegopojęciasprawia,
iżniełatwojestwybraćto,którewnajlepszyoddajegoistotę.J.Duraj[2003,s.9]
pośródprzyczyntrudnościwzdefiniowaniutegoterminuwymieniam.in.:
a)jegoetymologię,
b)jegomulti-iinterdyscyplinarnycharakter,
c)plastycznośćimożliwościadaptacyjnetegopojęcia,
d)dominującysubiektywizmikontrowersyjnośćopracowanychdotejporyde-
finicji.
Zaczynającomawianieznaczeniategoterminu,należywspomnieć,żepojęcie
controllinguwywodzisięodangielskiegoczasownikatocontrol,mającegonastępu-
jąceznaczeniewjęzykupolskim:kontrolować,sprawdzać,opanowywać,panować
nad,sprawowaćwładzęnad[Langenscheidt2003].Jakwidać,pojęcietowjęzyku
angielskimcechujesiębardzoszerokimznaczeniem,coczęstojestpomijanewpol-
skimrozumieniutegopojęcia,któreczęstosprowadzanejestwyłączniedosłowa
„kontrolować”.Bezpośredniąkonsekwencjąsemantycznegorozumieniategotermi-
nujestzdefiniowaniecontrollingujakokoncepcjizarządzania,którawspomaga
funkcjonowanieprzedsiębiorstwaprzezkoordynacjęplanowania,kontroliidostar-
czaniainformacji[Kuc2006,s.36].
InnąkoncepcjędefinicjicontrollinguprzedstawiaJ.Weber[1990a,s.25].Obej-
mujeonatrzygłówneczęściskładowe:
a)controllingjestpodsystememzarządzaniaprzedsiębiorstwem,któryczęścio-
woprzejmuje,aczęściowowspomagaprocesyplanowania,sterowaniaikontrolo-
wania,umożliwiająckoordynacjęcałości,
b)funkcjecontrollingumogąbyćwykonywaneprzezodrębnąkomórkęorgani-
zacyjnąlubstanowiskopracy,przyczymwmałychprzedsiębiorstwachtakieorgani-
zacyjnewyodrębnienieniejestkonieczne,
c)obszarobjętycontrollingiemzależyodspecyficznychpotrzebadresatówin-
formacji,tj.kadryzarządzającej,wzwiązkuzczymwkażdymzprzedsiębiorstw
15
