Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Turystykazrównoważona
27
określanejczasamiwliteraturzemianemturystykitwardej(ang.hardtourism),wyłoniła
sięnowakoncepcjarozwojuturystyki–koncepcjazrównoważonegorozwojuturystyki.
Koncepcjazrównoważonegorozwojuturystykiodnosisięprzedewszystkimdo
określeniadopuszczalnegopoziomuwzrosturozmiarówruchuturystycznego,którynie
powodowałbynegatywnychzmianwśrodowisku,cozkoleimaistotneznaczeniedla
jakościżyciawprzyszłości[Nijkamp,Verdonkschot2000].Pojęciaturystykizrównowa-
żonej(ang.sustainabletourism)niepowinnosięzatemutożsamiaćzformąruchu
turystycznego,aleraczejzesposobemfunkcjonowania,organizacjiizarządzaniaszero-
korozumianągospodarkąturystycznąnaobszarzerecepcjiturystycznej[Mika2007].
Koncepcjaturystykizrównoważonejstanowiłaniejakoreakcjęnaekspansywny
rozwójtzw.turystykimasowej(ang.masstourism)ijejnegatywnywpływnaśrodowisko
przyrodniczeispołeczno-kulturowewregionachrecepcyjnych.Początkowobyławięc
określanamianem„turystykialternatywnej”(ang.alternativetourism)[Krippendorf
1986],„turystykiłagodnej”(ang.softtourism)oraz„turystykiprzyjaznejśrodowisku”
(ang.environmentallysensibletourism).
JakpodajeA.Niezgoda[2006,33],koncepcjaturystykialternatywnejpowstała
„...nagrunciebuntuprzeciwkocywilizacjiprzemysłowejikonsumpcyjnemumodelowi
życia,którypowodujeniszczenieśrodowiskaiautentycznychrelacjimiędzyludźmi.Kon-
cepcjatazwiązanajestzezjawiskamilatsześćdziesiątych,kiedytonarodziłasięwUSA
kontrkulturahippisowska.Turystykaalternatywnamiałabyćnowymstylempodróżowa-
nia.(...)Nowituryścichcąomijaćzatłoczonecentraturystyczne,poszukująkontaktu
zmiejscowąludnością,przeciwstawiająsięizolacjiturystówwspecjalnychenklawach.
Częstomotywyichpodróżowaniazwiązanesązkrajoznawstwemiedukacją”.
Waspekcieteoretycznychrozważańdotyczącychturystykizrównoważonej,szcze-
gólnegoznaczenianabieraanalizagenezytejkoncepcjiwnawiązaniudofazrozwojo-
wychturystyki[Niezgoda2006].Przyczym,pejoratywnywydźwiękokreślenia„turystyka
masowa”waspekcieszkódwyrządzanychwśrodowiskuprzyrodniczym,społeczno-
-kulturowym,aponiekądtakżesferzegospodarczej,stałsięszczególnymbodźcemdo
poszukiwanianowychkoncepcjirozwojuturystyki.
1.2.2.Genezaigłównezałożeniakoncepcji
turystykizrównoważonej
Podstawąkoncepcjiturystykizrównoważonejbyłaniewątpliwiedefinicjatzw.turys-
tykiodpowiedzialnej(ang.responsibletourism)sformułowanaw1965r.przezW.Het-
zera,wktórejwyróżnionoczteryfilaryturystykiodpowiedzialnej[Blamey2001]:
•minimalizacjaingerencjiwśrodowiskoprzyrodnicze,
•poszanowanieodmiennościkulturowej,
•maksymalizacjaudziałuludnościmiejscowejwusługachturystycznych,
•wzrostsatysfakcjiizadowoleniazturystyki.
Poszukiwanianowychkoncepcjirozwojuturystykiporazpierwszyzostałybowiem
wyraźniewzbogaconeoaspektspołecznyigospodarczy.B.Wheeler[1993]zaliczado
