Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Turystykazrównoważona
25
Pojęcie„rozwójzrównoważony”
15funkcjonujejużodponadćwierćwiecza,leczna-
daljegopodstawteoretycznychwpełniniesformułowano.Zpraktycznegopunktu
widzeniajednązważniejszychkwestiisąwskaźnikirozwojuzrównoważonego,które
częstosądzielonenatrzyzasadniczegrupyfunkcjonalne[Fiedor1999]:
•wskaźnikipresjiśrodowiskowej,czylizagrożenia(P–ang.pressure),odnosząsiędo
tychformdziałalności,którezmniejszająilośćipogarszająjakośćzasobówśrodowiska;
•wskaźnikistanuśrodowiska,czylijakości(S–ang.state),służąkwantyfikacjitych
elementówśrodowiska,któremająbezpośredniwpływnawielkośćkonsumpcji(dobro-
bytmaterialny)izdrowie;
•wskaźnikireakcji,czyliodpowiedzispołecznejnarozpoznaneproblemyśrodo-
wiskowe(R–ang.response),pokazująwjakimstopniuspołeczeństwojestskłonneza-
reagowaćnarosnącąpresjęśrodowiskową.
Wedługcytowanegoautorawskaźnikipresjiśrodowiskowejpokazujągłówneźród-
łaproblemówizagrożeńśrodowiska(np.wskaźnikidotyczącetempaeksploatacji
zasobównaturalnychczyemisjizanieczyszczeń,atakżeopisująantropogeniczneob-
ciążeniaśrodowiska.Zkoleiwskaźnikistanumierząjakośćśrodowiska,odnosząsiędo
jakościposzczególnychjegokomponentóworazjakościiilościzasobównaturalnych
(odzwierciedlająwięcostatecznecelepolitykiekologicznej),jakrównieżpowinny
przedstawiaćsyntetycznyprzeglądstanuśrodowiskaitendencjijegozmian.Wskaźniki
reakcjinatomiastukazujączyiwjakimzakresiespołeczeństworeagujenazmiany
wśrodowiskuorazzwiązaneztymproblemy,wskazujądziałania,którełagodząskutki
antropogenicznychoddziaływańnaśrodowiskolubprzeciwdziałająpowstaniutych
skutków,atakżeopisujądziałanianakierowanenazachowaniewalorówizasobów
środowiska.B.Fiedorrozwijadalejswojąmyślnastępująco:podstawęuporządkowania
wskaźnikówrozwojuzrównoważonegowedługschematu„presja–stan–reakcja”stano-
wizasadaprzyczynowości,wedługktórejdziałalnośćczłowiekawywieraokreślone
zmianywśrodowiskuprzyrodniczym.Społeczeństworeagujenatezmianyprzezpolity-
kęochronyśrodowiskaiwłączanieproblemówochronyśrodowiskadopolityksektoro-
wych,tworzącwtensposóbsprzężeniazwrotne,którezkoleiograniczająantropopresję
naśrodowiskoprzyrodnicze.
1.2.Turystykazrównoważona
1.2.1.Definicjaizakrespojęcia„turystykazrównoważona”
Odprawie50latturystykajestjednązpodstawowychdziałalnościiważnymsekto-
remwrozwojugospodarki.Świadcząotymnietylkorozmiarymiędzynarodowego
ruchuturystycznego,którewlatach1950–2008zwiększyłysięz25,3mlndo922,0mln
15R.Olaczek[2008,16]podaje,żewterminologiipolskiej„rozwójzrównoważony”bywarównieżna-
zywany„rozwojemstabilnym”,„ekorozwojem”,„rozwojemtrwałym”oraz„rozwojemtrwałymizrów-
noważonym”.