Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Razem.Konsiliencja,interdyscyplinarność,transdyscyplinarność
inauk;procesówprowadzącychwspółcześniedopowolnegowyłaniania
sięzarównozarysównowychdyscyplin,jakdostopniowejrekonfigura‑
cjidyscyplinowychpodziałówpolahumanistycznejwiedzy.Ichoćtym‑
czasem,coprawda,niepowstajewtensposóbsystematyczniewzbogaca‑
jącasięcałośćwiedzyokolejnorozpatrywanychstanachprzedmiotu(jak
wLeibnizasławnejmetaforzemiastaoglądanegozróżnychstron),tonie
mamyteżdoczynieniazjegoanihilacją,tzn.zwielościąświatówwyzwala‑
nychróżnymipunktamiwidzenia(ilepunktówwidzenia,tylejestmiast—
jakpowiadaDeleuze).Należałobyzatemjeszczedopuścićitakąmyśl
(którązresztąmożnaznaleźćjużwNietzschegoZgenealogiimoralności),
żewtychniespójnych,cząstkowychwynikachwyłącznieperspektywicz‑
negopoznanianawarstwiasięmożeikształtujenowaflprzedmiotowość”
reinterpretowanegoobiektu.
Nycz2006:30—31
Sumarycznegopodsumowaniapodejściatransdyscyplinarnegodoko‑
nujeJürgenMitelstraßwtekścieowymownymtytuleTransdisciplina-
rity—NewStructuresinScience:
Inotherwords,transdisciplinarityisfirstofallanintegrating,althoughnot
aholisticconcept.Itresolvesisolationonahighermethodologicalplane,
butitdoesnotatempttoconstructa“unified”interpretativeorexplanatory
matrix.Second,transdisciplinarityremovesimpasseswithinthehistorical
constitutionoffieldsanddisciplines,whenandwherethelaterhaveeit‑
herforgotentheirhistoricalmemory,orlosttheirproblem-solvingpower
becauseofexcessivespeculation.Forjustthesereasons,transdisciplinarity
cannotreplacethefieldsanddisciplines.Third,transdisciplinarityisaprin‑
cipleofscientificworkandorganizationthatreachesoutbeyondindividual
fieldsanddisciplinesforsolutions,butitisnotrans-scientificprinciple.The
viewoftransdisciplinarityisascientificview,anditisdirectedtowards
aworldthat,inbeingevermoreaproductofthescientificandtechnical
imagination,hasascientificandtechnicalessence.Lastofall,transdiscipli‑
narityisaboveallaresearchprinciple,whenconsideredproperlyagainstthe
backgroundIhaveoutlinedconcerningtheformsofresearchandrepresen‑
tationinthesciences,andonlysecondarily,ifatall,atheoreticalprinciple,in
thecasethattheoriesalsofollowtransdisciplinaryresearchforms.
xserve02.mpiwg-berlin.mpg.de/ringberg/Talks/ł/Mitelstrass.html
25
Razemczyosobno?
Jakoprzykładbadańłączącychdoświadczeniakilkudyscyplinniech
posłużyśrodowiskoPaloAlto,aktywnewlatach50.XXw.,któreutwo‑
rzyłostrukturęorganizacyjnąnazwanąCollegeInvisible(zaYvesemWin‑
