Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Własność,kontrakt,agresja,kapitalizm,socjalizm
11
problemmoralnegouzasadnienianorm.Chociażwistociezamierzam
późniejprzedstawićargumentyprzemawiającezatym,iżtylkostanowi-
skonaturalnemożnaobronićnagrunciemoralności,ijestemprzekonany,
żestanowiskotojestnaturalne,ponieważmożnajenagrunciemoralności
obronić,tonatymetapieterminDnaturalny”niemażadnychmoralnych
konotacji.Oznaczapoprostusocjopsychologicznąkategorię,stosowa-
nąwceluwskazania,żestanowiskotocieszyłobysięprawdopodobnie
największympoparciemopiniipublicznej9.Naturalnośćtegostanowiska
faktycznieznajdujeodzwierciedlenierównieżwtym,żegdymówimy
ociałach,właściwieniemożemyuniknąćposługiwaniasięwyrażeniami
własnościowymi(sygnalizującymiposiadanie).Mówiącociele,mamyza-
zwyczajnamyśliciałokonkretnejosoby:mojeciało,twoje,jegoitakdalej
(nawiasemmówiąc,taksamojestwtedy,kiedymówimyodziałaniach!),
iniktniemanajmniejszegoproblemu,byrozróżnić,cojestmoje,cotwoje
itakdalej.Wtakiejsytuacjiludziewyraźnieprzypisujątytuływłasności
irozróżniająprawdziwychwłaścicielirzadkichzasobów.
Jakiejestzatemnaturalnestanowiskowkwestiiwłasności,wynikające
znaturalnegosposobumówieniaociałach?Każdaosobamawyłącznepra-
woposiadaniaswojegociaławgranicachjegopowierzchni.Każdymoże
posłużyćsięswoimciałemwtakisposób,jakiuważazanajlepszydlaswo-
ichnatychmiastowychalbodługookresowychinteresów,pomyślnościczy
satysfakcji,jeślitylkonieingerujewprawainnychosóbdokontrolowania
sposobuposługiwaniasięswoimiciałami.ZDposiadaniem”swojegociała
wiążesięprawodopoproszeniainnejosoby(orazprawodowyrażenia
zgodynato),bywykonaławobectegociałajakieśdziałanie.Oznaczato,
żemojeprawodorobieniazeswoimciałemwszystkiego,cotylkochcę,
obejmujeprawodoproszeniaoipozwalaniainnymnaposługiwaniesię
moimciałem,uwielbianiego,badanie,wstrzykiwanielekarstwlubnarko-
tyków,zmienianiejegowyglądufizycznego,anawetuderzanie,niszczenie
lubzabicie,jeślibędętegochciałisięnatogodził.Interpersonalnerelacje
tegorodzajubędąnazywanewymianamikontraktowymi.Charakteryzuje
jezgodawkwestiiposłużeniasięrzadkimizasobami,opierającasięna
wzajemnymrespektowaniuiuznawaniu,pozostającejdomenąwszystkich
9Wartotuwspomnieć,żeważnośćcałegotegowywoduoczywiścieniezależy
wżadnymwypadkuodpoprawnościzakwalifikowaniastanowiskanaturalnegojako
Dnaturalnego”.Nawetgdybyśmyuznalitakzwanestanowiskonaturalnejedynieza
arbitralnypunktuwyjścia,tonaszaanalizaitakzachowałabyważność.Terminynie
mająznaczenia.Liczysiętylkoto,czymwrzeczywistościjeststanowiskonaturalne
icooznacza.Niniejszeanalizyskupiająsięwyłącznienatymproblemie.
