Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
VIII
Odtłumacza
siódmy,wktórymautorprezentujeswąoryginalnąkoncepcjęetyczną,
pracatajestobecnawświadomościradykalnychleseferystów.Niechodzi
bynajmniejosamątezę,wszakzniesienieinstytucjipaństwapostulują
wszyscyanarchokapitaliści,leczojejuzasadnienie.Skrajnieapodyktycz-
napróbaudowodnieniatejtezy,zakładającanawetniemożnośćargumen-
towaniaprzeciwniejiopartanaMisesowskimaksjomaciedziałaniaoraz
Apelowsko-Habermasowskimaprioriargumentacji,zostałaodebrana
wśrodowiskuradykalnychzwolennikówwolnegorynkualbobardzopo-
zytywnie,albobardzonegatywnie.Wkażdymrazienieulegawątpliwo-
ści,żejesttonajbardziejkontrowersyjnaczęśćpracyitakzapewnebędzie
traktowanaprzezczytelników.
Bardzoistotnączęśćtejpublikacjistanowiąrozdziałyodtrzeciegodo
szóstego,wktórychHoppeprezentujepokoleiróżneodmianysocjali-
zmuiprzedstawiaargumentyprzeciwkonim.Trzebapodkreślić,żemimo
programowegopodejściametodologicznego,wramachktóregodowodze-
nieopartenamaterialeempirycznymniemacharakteruprzesądzającego
osłusznościdanychargumentów,autorprzywołujelicznefakty,mające
stanowićprzykładzgodnościjegodedukcyjnegorozumowaniazdanymi
empirycznymi.Wznaczącysposóbzwiększatoatrakcyjnośćjegonarracji,
któradziękipowiązaniuzfaktamizyskujedodatkowewalorypoznawcze.
AnalizęsocjalizmówrozpoczynaHoppeodnajlepiejznanejsowieckiej
odmianytegoustroju,poczymprzechodzidorówniedobrzejużpoznanej
formysocjaldemokratycznej,bywdalszejkolejnościpoddaćanaliziesys-
tem,którynazywaDsocjalizmemkonserwatyzmu”,stawiająctymsamym
tezę,żekonserwatyzmstanowiszczególnyprzypadeksocjalizmu.
Zdajesię,żetowłaśnietenpoglądHoppegojestszczególnieniedostrze-
ganywocenachjegotwórczości.PodobniejestwPolsce,choćtrudnosię
dziwićczytelnikomznającymtwórczośćtegouczonegotylkoztychjego
nielicznychtekstów,którezostaływcześniejprzetłumaczonenajęzykpol-
ski.Równieżreferenci,badaczeikomentatorzymyśliHoppegoniezwra-
cająuwaginawspomnianyrozdziałprezentowanejtupracy.Wyjątkiem
jestmonografiaTomaszaTeluka1,przyczymzjednejstronydostrzegaon
HoppegokrytykękonserwatyzmuwTeoriisocjalizmuikapitalizmu,lecz
zdrugiejprzechodzioboktegofaktudośćobojętnie,skoromimowszystko
uznajegozaanarchistycznegokonserwatystę.WkażdymrazietezaoDso-
cjalizmiekonserwatyzmu”powinnabyćuwzględnionaznacznieszerzej.
Sytuacjatajestotyleinteresująca,żewiększośćprzynajmniejpolskich
1Zob.T.Teluk,Koncepcjepaństwawewspółczesnymlibertarianizmie,Gliwice2009.
