Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dzikaczyoswojona?
flQuidquidaetatisretroest,morstenet”
Seneca1
flUporządkowaneuniversum,wktórymharmoniadecydujeowszyst-
kim,tomarzenieprawiekażdejistotypojawiającejsięnaarenietegoświata.
Niektórymudajesiętencelosiągnąćiwtensposóbzakosztowaćszczęś-
cia.Pozostałymnatomiastprzypadazupełnieodmiennylos.Andromacha
przedpustymgrobemzgięta,MedeaodtrąconaprzezJazona,Orfeuszpo
stracieEurydyki,stająsięfiguraminegatywnegoodczuciahistoriijakopro-
cesudegradacji,odczucia,którezkażdegowspomnieniaczynipamiątkę
utraty”2.Przywołanesłowawprowadzająnaswnastrójzadumyirefleksji
nadśmiercią,atakżeuzmysławiająnamnasząbezradnośćwjejobliczu.Po-
mimotego,żejęzykniejestodpowiednimnarzędziem,bywyrazićśmierć,
jednakzdecydowaliśmysięprzyjrzećwszelkimsposobomjejwyrażania
wantycznejkulturześródziemnomorskiej.PhilippeArićswswoimdziele
Człowiekiśmierć3dokonałpewnegorozróżnieniapomiędzystarożytnością
anowożytnością.Wedługniegośmierćodtysiąclecibyłafloswojona”,do-
pierowspółczesnaflcywilizacjatechniczna”spowodowała,żeśmierćstała
siędzika.Chociażwydajesię,żetradycyjnycharakterśmierciiumierania
zanika,jednakniemożnasięzgodzićzzaproponowanymprzezArićsa
1Seneca:EpistulaemoralesadLuciliumI1.2.flKażdąchwilężycia,którajestzanami,za-
garniaśmierć”.LucjuszAnneuszSeneka:Myśli.ListymoralnedoLucyliusza.Przeł.S.Stabryła.
Warszawa1999,s.230–231.
2M.Bieńczyk:Melancholia.Otych,conigdynieodnajdąstraty.Warszawa1998,2012,s.11.
3Ph.Ariès:Człowiekiśmierć.Przeł.E.Bąkowska.Warszawa1992,s.19–41.
