Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Genezairozwójpostępowanianieprocesowego
polaryzacjistanowiskwocenieprzydatnościpostępowanianieprocesowego
wsystemietegoprawa.Najbardziejradykalnewtejkwestiistanowiskozajął
ustawodawcawschodnioniemiecki,decydującsięnalikwidacjępostępowa-
nianieprocesowegoiprzekazanielicznychsprawdopostępowaniaadmini-
stracyjnego.Tegorodzajuadministratywizacjapostępowanianieprocesowego
oznaczałanaogółdrastycznepogorszeniestandardugwarancjiochronypraw
obywatela.Ustawodawcaczechosłowackiwprawdzieniewyodrębniłustawowo
postępowanianieprocesowego,alezachowującdopuszczalnośćdrogisądowej,
uwzględniłwkodeksiepostępowaniacywilnegospecyfikęspraw,wktórych
brakjestdwóchprzeciwstawnychsobiestron.Wustawodawstwiepozostałych
państw(ZSRR,Bułgaria,Węgry,Rumunia,Jugosławia,Polska)utrzymano
postępowanienieprocesoweopartenawspólnychzprocesemcywilnymza-
łożeniachideologicznych.Pozwoliłotonazespolenieizharmonizowanieobu
postępowań,chociażstopieńtejintegracjiniebyłwkażdympaństwiejedno-
lity,orazoparcieichnatychsamychzasadachnaczelnychzzaakcentowaniem
jedyniepewnychwtymzakresieodrębnościpostępowanianieprocesowego.
Procescywilnystałsiępostępowaniemzasadniczymimodelowym,wktórym
odpowiedniowykorzystanoniektórezrozwiązańpostępowanianieproceso-
wego,np.odnośniedoaktywnościsąduzurzęduwpostępowaniudowodo-
wymczyteżzmniejszeniaformalizmuprocesowego.Podobniewykorzystano
wpostępowaniunieprocesowympewnerozwiązaniaidoświadczeniaspraw-
dzonewcześniejwprocesiecywilnym,np.poszerzającgwarancjeochrony
prawjednostkiczyzwiększającstabilnośćprawomocnychorzeczeńsądowych.
52.Poprzełomieustrojowymwpaństwachśrodkowo-iwschodnioeu-
ropejskichorazprzewartościowaniuzałożeńideologicznychipolitycznych
postępowaniacywilnegopo1989r.nietylkozachowanopostępowanienie-
procesowe,lecztakżewniektórychprzynajmniejkrajowychsystemachprawa
znacznieposzerzonojegozakresprzedmiotowy(Rosja,Polska,Czechy,Sło-
wacja).Zakresemtegopostępowaniaobjętonietylkosprawywynikające
zregulacjiprawnejnowychzjawiskżyciaspołeczno-gospodarczegoipolitycz-
nego,lecztakżepewnesprawyprzekazanedotegopostępowaniazprocesu
cywilnego.
53.Wostatnichlatachdoszłodozreformowaniapostępowanianiepro-
cesowegowniektórychpaństwacheuropejskich(Austria,Niemcy,Hiszpania,
Rosja,Czechy,Słowacja).Tradycjęzgrupowaniapodstawowychprzepisówtego
postępowaniawodrębnychodkodeksupostępowaniacywilnegoustawach
opostępowaniunieprocesowymkontynuowanowAustriiiNiemczech.Nato-
miastwHiszpanii,CzechachoraznaSłowacjinastąpiłoodejścieodtradycyj-
nejregulacjitegopostępowaniaprzepisamikodeksupostępowaniacywilnego
108
KAZIMIERZLUBIŃSKI
