Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
1.Kilkauwagosytuacjachtrudnychistrategiachradzeniasobieznimi
Istniejewielekoncepcjiporządkującychwtakiwłaśniesposób
strategieradzeniasobiezproblemami,m.in.EricaBerna(1987),
RichardaGreena(1987)dzielącegostrategienapasywneikon-
frontacyjne,JuliusaKuhla(1984;por.Heszen2016)wyodrębnia-
jącegostrategiezorientowanenastaninadziałanieczyMartina
Seligmana(1993)wymieniającegostrategieskoncentrowanena
działaniuistrategieruminacyjne.Tedośćsztucznepodziały,choć
całkiemnieźleporządkująsposobyreagowaniawsytuacjachtrud-
nych,wrzeczywistościobejmująobaparadygmaty.Dynamiczny
sposóbradzeniasobieztrudnościamiłączonyjestzazwyczajze
strategiamizadaniowymiizakładasięimplicite,żesąonebardziej
konstruktywnezprzystosowawczegopunktuwidzenia.Pasywne
sposobyzkoleiłączonesązestrategiamiemocjonalnymiizazwy-
czajuważanezamałoskuteczne.Założenietostanowijednakzbyt
dużeuproszczenie.Strategiepasywneniejednokrotnieratowały
zdrowiepsychiczne,anawetżycieludziomwsytuacjibezwyjścia,
zmieniającjedynieichnastawieniedoproblemówlubpoprostu
skłaniającdopłynięciaznurtemzdarzeń,którymniemożnasię
przeciwstawić.Natomiaststrategiedynamicznemogąokazaćsię
zgubne,jeżeliwypływajązezłejocenywłasnychmożliwościwobec
zdecydowanejprzewagiprzeciwnikaalboaktywnośćpodporządko-
wanazostaładoraźnymcelom,naprzykładpotrzebierozładowania
emocji,ipodejmujemydziałaniewedługzasadyDpomniechoćby
potop”.
Niezależnieodwyborustrategiiobronyprzedsytuacjątrudną
każdazawieradestruktywnąpułapkę.Wspomnianewyżejdystan-
sowaniesięodsytuacjikonfliktowejczyuległośćwniektórych
okolicznościachsąracjonalnymwyborem.Chroniąjednostkęprzed
niepotrzebnąutratąenergii,redukujązagrożenie,aczasemnawet
ratujążycie.Niemniejtakierozwiązaniemożepowodowaćtakże
utratęwięzizeswojągrupą,zagubienie,dyfuzjętożsamości,depre-
sję,wyuczonąbezradność,nadmiernepoczuciewstyduczywiny.
