Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
ROZDZIAŁ1.STaRyŚWiaTiNOWecZaSy
poważnymzagrożeniem.Władzerepublikiwysyłałysekretarzadorozmów
zwojowniczymsąsiadem.Negocjacjeopierałysięgłównienawzajemnych
groźbachzwiązanychzpotencjalnymzaangażowaniemkrólaFrancjipojednej
zestron.Wizytabyłainteresującymdoświadczeniem,gdyżCesareprezento-
wałsięjakopostaćintrygująca.Przeznastępnekilkanaściemiesięcysekre-
tarzprowadziłznimnegocjacjewimieniurząduRepublikiistarałsięzgłębić
izrozumiećjegopsychikę.Utwierdziłsięwprzekonaniu,żebyłtoprzeciwnik
rzeczywiścieniebezpiecznyibezwzględny,aleteżnabrałpodziwudlajegoin-
teligencjiicharyzmy.Budziłwnimswegorodzajufascynację.Wpóźniejszych
dziełachMachiavellegoCesarepojawiasięwielokrotniejakoprzykładsilnego
człowiekawładzy,posiadającegoliczneważnewaloryprzywódcy,leczwciąż
zależnegoodwydarzeńpozajegokontrolą.
SprawywewnętrzneFlorencjibyłyrównieżobszaremproblemówniemoż-
liwychwręczdorozwiązania.Głębokiepolitycznepodziałybyływrośnięte
wspołecznątkankęiprzezstuleciawielokrotniedoprowadzałydospołecznych
zamieszek,politycznychspiskówinieustannychwzajemnychpodejrzeń.Śred-
niowiecznekonfliktypomiędzypapiestwemicesarstwemnabraływeFlorencji
szczególnejintensywnościigenerowałykolejnepodziały.OdXIIdoXVwieku
walczylizesobąpropapiescyGwelfowieiprocesarscyGibelini,walczyływpły-
wowegildie,stronnictwa,partie,grupyreprezentująceodmienneinteresy
iarystokratycznerody.Wewnętrznekonfliktysprzyjałykorupcjiiosłabiały
polityczneinstytucje.Konfliktymiędzynarodoweizagrożeniawojennezaost-
rzałysporywewnętrznejeszczebardziej.DlaMachiavellegopolityczneżycie
pełnepodziałówikorupcjibyłodopewnegostopniastanemnaturalnym,ale
starałsięteżznaleźćmożliwościuzdrowieniago.Jakzobaczymywnastępnych
rozdziałach,podkreślawszechobecnośćpodziałówikonfliktów,alestarasię
wykazać,żemogąbyćonezarównoczynnikiemnadającymspołeczeństwu
dynamiki,jakiniszczącymje.Niestety,weFlorencjiwidziałdominacjęczyn-
nikówdestrukcyjnych.Ustrójpolitycznymiastabyłrównieżdziwacznyinie-
stabilny.WXVwiekubyłatoformalnierepublika,alebyłarządzonaprzez
rodzinęMedicijakprywatnyfolwark,czasemwręcztyrańskimimetodami.
Machiavellizacząłswąsłużbęwwolnympaństwie,któregoobywateleprzy-
zwyczajenibylidorządówsilnejrękiigdzieemocjewobecstarychinowych
władzbyływciążgorąceimieszane.Stądbiorąsięintensywneiambiwalentne
uczuciaMachiavellegodoojczystegouprawdziwiewielkiegoiżałosnegomia-
sta”(grandeveramenteemiseracittà)(IFII25,1773),które,jakpoetyckopisał
wjednymzeswychlistów,kochałubardziejniżswąduszę”.Poświęciłmuzaiste
całeżycie,służyłwiernieiszczerze.