Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Florencja,„prawdziwiewielkieiżałosnemiasto”
27
próbamizapoznaniasięzzagrożeniamiiszansamistojącymiprzedjegorzą-
dem.RozmawiałzkrólemLudwikiemXII,cesarzemMaksymilianemII,zpa-
pieżamiAleksandremVI,JuliuszemII,LeonemXiKlemensemVII.Wszakże
jegoszansewpłynięcianarozwójwypadkówbyłyzwyklemarne,słabamilitar-
nieFlorencjabyłazwyklejedyniezaniepokojonymobserwatorempolitycznych
wydarzeń.Wdyplomatycznejkorespondencjiwidocznajestsztukazręcznego
lawirowaniapomiędzyograniczonymistrategiami.Zwyklebyłatowymuszo-
naneutralność,koniecznośćustępstw,szukaniealiantówmogącychstworzyć
choćbypozorysilniejszejpozycji,zmuszaniesłabszychpartnerówdowspoma-
gania,czasemzniechęcaniehegemonówdoagresywnychposunięć,aczasem
minimalizowaniestratpokosztownychkonfrontacjach.Jednymzkluczowych
pojęćdefiniującychpolitykęzagranicznąFlorencjibyłotemporeggiare,czyli
granienaczasie,dostosowywaniesiędowymogówsytuacji,czasemprzecze-
kiwaniekryzysowychsytuacji
23
.Prowadzeniedyplomacjizpozycjisłabszego
bywałobolesne.
DlategouzbrojenieRepublikizapomocąwłasnejobywatelskiejarmii(mi-
litialubmilizia)byłoprzezlataswoistąidéefixedziałańsekretarza,apóźniej
jednymzgłównychwątkówjegofilozofiipolitycznej.Przezlatastarałsięprze-
konaćFlorentyńczykówdecydującychofunkcjonowaniuRepublikidoidei
obywatelskiejsłużbyobronymiasta.W1507udałomusięczęściowozreali-
zowaćambitnyprojektiosobiściedoglądałprocedurnaborumłodychżołnie-
rzyzflorenckichprowincjiMugelloiCasentino.Mimowieloletnichstarań,
wczasienajwiększegozagrożeniaistnieniaRepublikiw1512niedostatecznie
wyszkoloneoddziałyniebyływstaniestawićczołahiszpańskiejarmii.Ma-
chiavelliboleśnietoprzeżył,wewszystkichjegopóźniejszychdziełachwidać
śladytegoemocjonalnegorozdarcia.Nadalbyłprzekonany,żeobywatelskaar-
miajestnajlepszymgwarantembezpieczeństwamiasta,alebyłświadom,jak
trudnedozrealizowaniamożebyćtoprzedsięwzięcie.
Epizodemdyplomatycznym,któryzostawiłtrwałyśladwumyśleidzie-
łachMachiavellegobyłyjegospotkaniazCesareBorgią.Cesare,zwanyrów-
nieżpotocznieksięciemValentino,byłsynempapieżaAleksandraVIidzięki
wsparciuojcazebrałarmiękondotierów,którapomogłamupodporządko-
waćsobiesporączęśćregionuRomaniigraniczącegozRepublikąFlorencji.
W1501-1502,pozajęciuFaenzy,Imoli,Pesaro,Riminiikilkuinnychmiast,
młodyBorgiakontrolowałterenyotaczająceFlorencjęodwschoduizacząłbyć
23
Por.Hörnqvist,2004,s.90-102.FelixGilbert,SergioBertelli,GennaroSassoiH.C.Butterswkil-
kupracachrekonstruująskomplikowanezasadyostrożnejpolitykiRepublikiwtymokresie.
