Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
ROZDZIAŁ1.STaRyŚWiaTiNOWecZaSy
nawcza,czylidziewięcioosobowaSignoriareprezentującanajważniejszegildie
rzemieślnicze,kupieckieibankierskiewmieście.PrzewodniczyłSignoriiGon-
falonierSprawiedliwościiwspomagałokilkaradspecjalizującychsięwkwe-
stiachgospodarczychlubprawnych,wszczególnościwłaśnieradaDziesięciu
odWolnościiPokoju(wskróciezwykleIDieci)
21
.Machiavellibywałczęsto
najważniejszymłącznikiempomiędzyurzędamiobsadzonymiprzezniedo-
świadczonychpolitycznieiadministracyjnieobywateli.Stałsięrównieżjed-
nymznajbardziejzaufanychdoradcówstojącegonaczelerząduGonfaloniera
PieroSoderiniego,więcjegowpływyiznaczeniebyłyduże.
NiewielewiemyomłodzieńczymżyciuMachiavellegoprzedwyborem
nastanowiskosekretarza.Pochodziłznobliwej,leczniezamożnejrodziny
22
.
Wiemy,żebyłpogodnymidowcipnymczłowiekiem,lubianymprzezotacza-
jącychgobliskichiwspółpracowników.Gdywyjeżdżał,koledzyipodwładni
pisalidoniego,żebrakimjegożywotnościiżartów.Wiemyteż,żepopro-
stuuwielbiałswojąpracę.Wielokrotniestwierdzał,żeurodziłsię,bydziałać
wtejroliwsferzepolitykiiniebyłowtymcieniaprzesady.Niebyłsowicie
opłacany–wlistachprzesyłanychzdyplomatycznychmisjiprośbyoprzyzna-
nieniezbędnychpieniędzybyłyczasemwiodącymtematem–alepełniłswe
obowiązkizwielkimoddaniemitalentem.RządRepublikiFlorenckiejmiał
doprawdywieleszczęścia,żenajednymskromnieopłacanymstanowiskumiał
urzędnika,którypełniłkompetentnieilojalniewielefunkcji.
Doniełatwychobowiązkówsekretarzanależałanieustannadyploma-
tycznawalkaoniezależnośćFlorencjiwobliczuzmieniającychsięukładówsił
pomiędzymocarstwamipróbującymizdominowaćItalię.Jegolicznemisje–
niektóretrwającekilkamiesięcy–nadwórkrólaFrancji,dwórpapieski,do
ŚwiętegoCesarstwaRzymskiegoidosąsiednichpaństewekbyłykoniecznymi
21
UtytułowanieRadyewoluowałoiźródłahistorycznepodająróżnewersje,alewzachowanejkore-
spondencjiMachiavellegopojawiasięnajczęściejoficjalneDecemviriLibertatisetBaliae.
22
Wmojejpracykorzystałemzwielubiograficznychźródeł.PośródlicznychbiografiiMachiavel-
legopraceVillariegoiRidolfiegopozostająniezastąpionymiźródłamiinformacji,alebadaniahisto-
rycznepostępująikolejnepracewzbogacająobraz(Villari,1904;Ridolfi,1954).NiccolòCapponi,
GennaroSasso,CorradoVivantiiinnibadaczewnieśliostatniodużonowego(np.Capponi,2010;
Vivanti,2013).Wtejdziedzinie,jaktoemfatycznieujmujeAlexanderLee,ukażdegodnianowe
iważneodkryciasąciągledokonywane”(Lee,2020,s.13).JegoobszernabiografiaMachiavelli:
HisLifeandTimesjestnajnowszymimponującymwydarzeniemnatympolu(Lee,2020).Maurizio
Viroli,RossKingiChristopherCelenzanadająswympracomlekkofabularyzowanąformęiichlek-
turajestprawdziwąprzyjemnością(Viroli,2006;Celenza,2015).SebastiandeGraziaiCatherine
ZuckertznakomicieumieszczająswefilozoficzneanalizytekstówMachiavellegowichhistorycznym
ibiograficznymkontekście.Wliteraturzeprzedmioturośniepopularnośćtejnajbardziejambitnej
formuły,wymagającejolbrzymiejwiedzyfilozoficznejihistorycznej(deGrazia,1989;Zuckert,2017).
