Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
IrenaBukowska-Floreńska
Tworząsiętuinneniżwśrodowiskuwiejskimmiejscakontaktówmiędzyludzkich,
więzispołeczne(czasemichbrak),zachowaniaformalnelubspontaniczne,instytu-
cje,hierarchiespołeczneihierarchiewartości.Rodząsiętuokreślonewarunkami
życiaiswoistąnmodą”potrzebyspołeczneorazpowstająrozmaiteformyimożli-
wościichzaspokajania.Inaczejteżniżwprzestrzeniwsi1dobrzelubźle,doświad-
czasięiużytkujeprzestrzeńkulturową,wktórejodciskasięwłasneśladyistnie-
nia.Inneosobisteiwspólneprzestrzeniepamięciimitówznimizwiązanych,
innejestto,codecydujeoświadomościhistorycznejoraztożsamościmieszkańców
miasta,oichpostawach.Wielokulturowaprzestrzeńspołecznawielumiast,two-
rzonaprzezkolejnepokoleniaichmieszkańców,poszerzasięizmienianaoczach
badacza,nietylkodziękiwaloryzacjiarchitektoniczno-urbanistycznej,ruchliwo-
ścispołecznej(napływiodpływludności),aleteżprzezwłączaniewobrębmiast
nowychprzestrzenipodmiejskich,tworzeniepodmiejskichcentrówhandlowych,
zaspokajającychpotrzebykonsumpcyjno-gospodarczeiludyczno-rekreacyjne.Inne
zatemfakty,zjawiskakulturoweiprocesywmieściemałym,dużymczyaglome-
racji,będąceprzedmiotemobserwacjibadawczejetnologa/antropologa,niżwule-
gającejdziśrównieżzmianomprzestrzenispołecznejikulturowejwsi.
Wbadaniachetnologicznychmiastakorzystanoczęstozmetodymonograficz-
nej,zgodniezktórąbadaczwinienmożliwieszczegółowoopisaćzjawiskaizapre-
zentowaćproblembadawczyjakonstudiumwybranegoprzypadku”.Jakwiadomo,
jednostkąopisywanąwtakichbadaniachmożebyćwybranagrupaspołeczna,
grupaprzedmiotówwyróżnionychzjakiegośwzględu,instytucja,atakżekultura
naokreślonejprzestrzeniterytorialnej.nSwoistośćmetodymonograficznejpolega
więcnienawielkościprzedmiotubadań,lecznatym,żedajepoznaniekonkret-
nychwydarzeń,pozwalawięcnaustaleniebezpośrednichzwiązkówprzyczyno-
wych”50.
Etnolognadalchętniebadanmałedziedzinyżyciaspołeczno-kulturalnego
wsposóbintegralny,aantropologiamiastamożebyćjednąznajbardziejadekwat-
nychodpowiedzinawspółczesnąświadomośćepistemologicznąantropologii”
1piszeB.Kopczyńska-Jaworska51.Wobectegowartosięzastanowićnadtym,że
choćniewątpliwiewbadaniuwybranychaspektówkulturyczykonkretnychproble-
mównadalprzydatnewszystkieznanezdoświadczeńdotychczasowychmetody
badawcze,awstrategiigromadzeniamateriałuwypróbowanewswejskuteczno-
ścitechnikiwywiadu,różneformyobserwacji,analizyrozmaitychźródełzasta-
nych(dokumentówosobistych,wspomnień,ruchomychinieruchomychobiektów
kulturymaterialnej),tojednakkoniecznewydajesięnietylkointegralneichstoso-
wanie.Odobraniuodpowiedniejmetodybadawczejitechnikzbieraniamateriału
decydujeproblembadawczyicelbadań,wybórrodzajuzjawiskpoddanychobser-
50B.Kopczyńska-Jaworska:Metodaetnograficznychbadańterenowych.Warszawa1971,s.25.
51Eadem:Miastojakoprzestrzeńkontaktukulturowegoispołecznego.W:nStudiaEtnologiczne
iAntropologiczne”.T.8ł,s.18.