Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zakreschronologicznyiterytorialnypracy
15
Wkońcunależywspomniećopłaskiejstrefiedawnychłąk(dziśnaogółpólor-
nych),rozciągającejsięnaprzestrzenidookoło3kmzpołudnianapółnociblisko2km
zzachodunawschódwewschodniejczęściwysoczyznylessowej,jużwpobliżuSanu
(wodległościokoło2kmodkrawędzidoliny),napółnocodMałkowicinazachódodNi-
zin.Obecniejestonaodwadnianaprzezniewielkiecieki,uchodzącedoSanuwSośnicy
iwWalawie.Przezdługiczasbyłotobyćmożejezioro,apotemnapewnoterenpodmok-
ły,niesprzyjającyosadnictwu.Pośrednioświadczyotymrozmieszczeniestanowiskar-
cheologicznych,omijającetęstrefę(przyczymstanowiskazepokibrązukoncentrująsię
najejpołudniowymipołudniowo-wschodnimobrzeżu).Obserwacjetenakazująliczyć
sięzistnieniemnaterenielessowegopłaskowyżu–zwłaszczawjegoczęścipółnocnej
iśrodkowej–wieluinnych,podobnych,leczznaczniemniejszychzbiornikówwodnych.
Jedynymzachowanymjeszczezbiornikiemtegorodzajujesttzw.JezioroŚwiętewpo-
łudniowejczęściwsiRogóżno.Małeoczka,dziśprzeważniezarastająceiwysychające,
mogąteżwystępowaćnawyniesieniach(jaknp.napograniczuwiosekMarkowa,Wyso-
ka,SoninaiKosina,wstrefiewododziałumiędzyMarkówkąiSawą).
Nalessowympodłożuwykształciłysięróżneodmianyglebbielicowych(brunat-
nych)iczarnoziemy.Teostatniewystępujązwłaszczawpółnocno-wschodniejstrefie
omawianejkrainy,wokolicachJarosławiaiRadymna(M.Łanczont,J.Wojtanowicz
2005,ryc.4,s.46).Wliteraturzezwracasięuwagęnafaktznacznegozróżnicowania
glebprzyjednorodnympodłożulessowym(M.Łanczontiin.2006,s.5–6).Problempo-
chodzeniaczarnoziemówwydajesięnadaldyskusyjny(M.Łanczont,J.Nogaj-Chachaj,
K.Klimek2001,s.187;M.Łanczont,J.Wojtanowicz2005,s.48).
Typowąszatęroślinnąwysoczyznystanowiłygrądy(S.Czopek,J.Podgórska-Czo-
pek1995,s.28),awięclasyliściastelubmieszanezprzewagągrabu.Wliteraturzemoż-
naspotkaćopinię,żepierwotnaroślinnośćomawianegoregionumaswoisty,indywi-
dualnycharakter,dziękiczemuzostałontakżewyodrębnionyjakosamodzielnyregion
geobotaniczny:LessowyPodokręgKarpacki.Jegocechytolasyliściaste,dąbrowy13
igrądy„zobfitympodszytemirunem”,atakżeobecność„roślinnościkserotermicz-
nej,nawiązującejdozbiorowiskstepowychOpolaZachodniego”,któreprzenikałysię
iwzajemnieuzupełniały(M.Łanczont,J.Nogaj-Chachaj,K.Klimek2001,s.185–tam
dalszaliteratura).
Bardzointeresującychdanychnatematgatunkowegoskładuroślinnościdostarczyła
analizapyłkowadwóchprofili,pobranychzdnadolinycieku,płynącegozCieszacina
WielkiegoibędącegoprawymdopływemMleczkiWschodniej(tzw.MleczkiZarzeckiej
–por.wyżej).Skróconyopisiwstępnąinterpretacjęwyników–wczęści,któradotyczy
interesującejnasepoki–wartotuprzytoczyćwcałości:
Wokresie4200–3500latBProzwijająsięlasygrabowo-dębowo-świerkowe,aod3500do
2700latBPdominująlasyzgrabem,bukiemijodłą.Winterwale3400–3200latBPspadaudział
sosny,grabu,buka,jodły,awzrastaznaczeniedrzewikrzewówpionierskich(Betula,Alnus,Sa-
lix14)oraztaksonówłąkowych.Możnatouznaćjakooznakikolejnegowzrostuaktywnościgospo-
darczejczłowieka(3.etapantropopresji).Odpowiadałobytorozprzestrzenianiusięludnościkultur
mierzanowickiejitrzcinieckiej.Wokresiesubatlantyckimwkrajobraziezaczynajądominować
lasyszpilkowezjodłąisosną.Znacznąpowierzchnięzajmująrównieżbrzozaiolcha.Wtymcza-
13Awięczespółraczejniewspominanywinnych,ogólnychopracowaniach.
14Brzoza,olcha,wierzba.
