Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
RichardHofstadter
Zjednoczonychotrzymujązzagranicywięcejniż200000dolarówrocznienaroz-
powszechnianieswojegowyznania.Dodajmyjeszczedotegokolosalnedochody
zebranenamiejscu(...)”8.
NakoniecprzyjrzyjmysięfragmentowikazaniawygłoszonegowMas-
sachusettsw1798roku:
Wobcychkrajach,żywoizwielkągorliwościąnikczemniiprzebiegliludzie
podjęliiwdrożylisekretneisystematycznewysiłki,bypodkopaćfundamenty
tejreligii[chrześcijaństwa]orazzburzyćjejołtarze,pozbawiającwtensposób
światjejdobroczynnegowpływunaspołeczeństwo.(...)Cibezbożnispiskowcy
ifałszywifilozofowiecałkowiciedopięliswegowdużejczęściEuropyichełpią
sięzamiaremrealizacjiswychplanówwewszystkichczęściachchrześcijańskie-
goświata,pyszniąsięwprzekonaniuoodniesionymsukcesieirzucająwyzwanie
przeciwnikom(...)9.
Powyższecytaty,wybranezoddalonychodsiebieopółwiekuokresów,
dająpojęcieogłównychwątkachomawianegostylumyślenia.Whistorii
StanówZjednoczonychmożnajeodnaleźćnaprzykładwruchuantyma-
sońskim,ruchachnatywistycznymiantykatolickim,uniektórychorędow-
nikówabolicjonizmuprzekonanychotym,żeStanyZjednoczoneznajdują
sięwszponachposiadaczyniewolników,uwieluautorówzaniepokojonych
mormonizmem,uniektórychprzedstawicieliPartiiNarodowejipopuli-
stówprzekonanychospiskumiędzynarodowejfinansjery,wujawnieniu
sprzysiężeniaproducentówuzbrojeniapodczaspierwszejwojnyświato-
wej,wpopularnejprasielewicowej,wewspółczesnejamerykańskiejmyśli
prawicowej,poobustronachaktualnegosporurasowego,pośródprzedsta-
wicieliorganizacjiRadBiałychObywateliiczarnychmuzułmanów.Nie
proponujępróbyprześledzeniaróżnychodmianstyluparanoicznego,które
możnaodnaleźćwewszystkichtychruchach.Ograniczęsięjedyniedokil-
kuprzewodnichepizodówznaszejhistorii,któreilustrująomawianystyl
wpełnejiarchetypicznejokazałości.
8Cytatza:SisterPauloftheCrossMcGrath,PoliticalNativisminTexas,1825–1860,
TheCatholicUniversityofAmerica,Washington1930,s.114-115,z:nTexasStateTimes”,
15.09.1855.
9J.Morse,ASermonPreachedatCharlestown,November29,1798...,PrintedbyDaniel
Greenleaf,Worcester1799,s.20-21.
