Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
⎯CzęśćI.WPROWADZENIE⎯
niuduchownychstanowiskkościelnych56precyzowało,iżprzezduchowne
stanowiskakościelnenależałorozumiećwszystkiestanowiskakościelne
stałeitymczasowe,jakrównieżpomocniczelubzastępcze,piastowane
przezduchownych.Wprzypadkuordynariuszydiecezjiisufraganówtakiej
zgodyudzielałoprezydiumrządu,wpozostałychprzypadkach-właściwe
prezydiumwojewódzkiejradynarodowej.Zarządzeniestanowiłoponadto,
żewładzemogływystąpićzwnioskiemousunięcieduchownegozzajmo-
wanegostanowiskazadziałalnośćΠsprzecznązprawemiporządkiempu-
blicznym”,choćniewymagało,abytakieżądaniebyłoumotywowane.De-
kretwrazzzarządzeniembardzoszybkostałysiędlawładzskutecznym
instrumentemingerowaniawpolitykępersonalnąKościołaijednocześnie
środkiemwywieraniawpływunazachowanieposzczególnychduchownych
iordynariuszydiecezji.Zgodanamianowanieduchownegonadanestano-
wiskoczęstouzależnianabyłaoddeklarowaniaprzezniegolojalnegosto-
sunkudowładz.UrząddoSprawWyznań,jakoinstancjaodwoławczaod
rozstrzygnięćorganówterenowych,zregułyutrzymywałwmocyichde-
cyzje,awuzasadnieniuswoichrozstrzygnięćograniczałsięczęstodo
stwierdzenia,żeΠniewidzipodstawdointerwencji”bądźΠnieznajdujepod-
stawdouchyleniadecyzji”.Cowięcej,bardzoczęstoprezydiawojewódzkich
radnarodowychprzedwydaniemrozstrzygnięcia,czytowprzedmiocie
wyrażeniazgodynamianowanienadanestanowiskokościelne,czyteż
wsprawieodwołania,konsultowałytękwestięzUrzędemdoSprawWy-
znań.ZkoleiUrząd,rozpoznającodwołanie,poniekądkontrolowałwłasne
rozstrzygnięcie[zob.AneksX].KierownictwoUrzęduwtrakcienaradzkie-
rownikamiterenowychwydziałówwyznaniowychudzielałolicznychwska-
zówekcodotego,jaknajbardziejskutecznieikorzystniedlawładzwyko-
rzystaćprzepisydekretu57.
56ZarządzenieRadyMinistrówzdnia5maja1953wsprawiewykonaniadekretuoobsadzaniuduchownych
stanowiskkościelnych(M.P.z1953r.,nrA-15,poz.61).
57Zob.RelacjaPrymasaS.WyszyńskiegozjegorozmówzF.Mazuremwdniu17lutego1953r.
ostosunkachKościół–państwo,KPRL,tom1,s.392-395;ListPrymasaS.Wyszyńskiegodowicemarszałka
sejmuF.Mazurazdnia23lutego1953r.zestanowiskiemEpiskopatuwsprawieDekretuoobsadzaniu
duchownychstanowiskkościelnych,KPRL,tom1,s.395-397;ListKomisjiGłównejEpiskopatudoB.Bieruta
zdnia13marca1953r.wsprawiedekretuoobsadzaniuduchownychstanowiskkościelnych,KPRL,tom1,
s.400-401;ListSekretarzaEpiskopatudoRząduzdnia20kwietnia1953r.wsprawieślubowaniakapłanów
nawiernośćPRL,KPRL,tom1,s.405-406;ListSekretarzaEpiskopatubp.Z.ChoromańskiegodoRady
Państwazdnia9czerwca1953r.onarastającymograniczaniuwolnościKościoła,KPRL,tom1,s.434-436;
ListEpiskopatudoDyrektoraUrzędudoSprawWyznańM.Zygmanowskiegozdnia4stycznia1956r.
wsprawieniezgodyWładznaobsadzaniestanowiskkościelnych,KPRL,tom1,s.539-541;ListSekretarza
Episkopatubp.Z.ChoromańskiegodoDyrektoraUrzędudoSprawWyznańA.Bidyzdnia19marca1954r.
24
