Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
RozdziałI.Problematykaautoedukacjiwświetlekrytycznejanalizy…
wyników,np.wdziałaniachprospołecznych61.Pomimożeautornieposługiwał
siępojęciem:samokształceniakierowanego,tozaproponowanaprzezniego
koncepcjamaelementycharakterystycznedlategoprocesu:wewskazaniachdla
nauczyciela,opróczkoniecznościtworzeniawarunkówsprzyjającychpowsta-
waniumotywacjidosamokształcenia,doradzaniazainteresowanymuczniom,
atakżepomocywracjonalnymkorzystaniuzróżnegorodzajuźródełinformacji,
autoruwzględniłpostulatukierunkowywaniasamokształceniowejaktywności
uczniów,zarównoindywidualnej,jakizbiorowej62.Analizującniektórekon-
cepcjesamokształceniakierowanego,możnazauważyć,żeopierająsięone
naprzekonaniu,jedynietakirodzajsamokształcenia(wmiejscekształcenia
wpełnisamodzielnegoipodkierunkiemnauczycielai/lubwychowawcy)może
byćoptymalnyiefektywnydlapodmioturozwoju,zwłaszczawokresiedzie-
ciństwa,dorastaniaidojrzewania,zewzględunakoniecznośćochronyjednostki
przeddysocjacjąlubinnymizagrożeniamirozwoju63.Jasnowyraziłsięnaten
tematKujawiński,pisząc:
nazajęciachpozalekcyjnychorazpozaszkolnychuczniowiemogąwzasadzie
uprawiaćwyłącznieaktywnośćsamokształceniowąopartąnaskonstruowa-
nymprzezsiebieprogramie.Dlaczegowzasadzie?Otóżdlatego,ponieważ
całkowitewyeliminowaniekierowaniaprzeznauczycielapracąuczniównie
jestwskazaneaniwszkole,anipozaszkołą.Względyetycznemogąbowiem
uzasadniaćkoniecznośćodpowiedniegoukierunkowywaniaaktywnościwycho-
wanka,szczególniewtedy,kiedyjednostkai(lub)grupapodejmujeaktywność
wybitnieamoralną,antyspołeczną,np.ograniczającąobszarwolnościinnej
jednostkilubgrupyosób64.
Pomijajączasadnąkwestięodpowiedzialnościnauczycielaiwychowawcy
zaswoichpodopiecznych,możnasięzgodzićzpoglądemDzierżymiraJan-
kowskiego,któryuznał,żezwolennicysamokształceniakierowanegowychodzą
zfałszywegozałożeniaobrakukompetencjimłodegoczłowiekadopodjęcia
odpowiedzialnościzaswójprawidłowyrozwój,samodzielnąeksploracjęwiedzy,
poszukiwanieodpowiedzinafundamentalnepytaniaświatopoglądowe,etyczne
iinne65.Zkoleisamokształceniekierowane,jakoprzygotowaniedosamokształ-
ceniawpełnisamodzielnego,wydajesięciekawąpropozycją,oilewprocesie
tymzostaniespełnionywarunekzachowaniaosobowejautonomiiitwórczego
współdziałania,troskaonieprzekraczaniegranicypełnejpodmiotowościpartne-
róworaznastawienienarozwijanieciekawości,dociekliwościorazinicjatywy
osobypodejmującejdziałaniasamokształceniowe,zgodniezjejfaząrozwo-
61
J.KUJAWIŃSKI:Wdrażanieuczniówdosamokształcenia…,s.23125oraz32135.
62
Ibidem,s.27128.
63
Zob.DiJANKOWSKI:Edukacjaiautoedukacja…,s.76.
64
JiKUJAWIŃSKI:Wdrażanieuczniów…,s.1081109.
65
DiJANKOWSKI:Edukacjaiautoedukacja…,s.76.