Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
11
tonizmuiarystotelizmu),którzywczasiewspólnychdebatstworzyliruchnowegożycia,
aintelektualnespotkania,zgodniezfilozofiąplatońską,byłydlanichdrogąduchowego
doskonalenia.DotegosamegocyklurozważańnależyartykułBarbaryMarczuk(Miłość
imedycynawefrancuskiejliteraturzerenesansowej),wktórymautorkadotykaproble-
mumedycynyXVIwiekuichętnieopisywanejwefrancuskiejliteraturzerenesansowej
„chorobyzmiłości”,owejzadziwiającejjużstarożytnychlekarzy,erotycznejmelancho-
lii.KonradM.PawełRudnickiodsłanianatomiastsferędociekańGoethegonadteo-
riąpoznania,którysamsiebieuważałzaprzyrodnika„wwolnychchwilachpisujące-
gowiersze”iprzypominaotrwałościjegoideiepistemologicznych,rozwijanychnadal
przezwspółczesnychgoetheanistów(Goetheanizmwnaukachprzyrodniczych).
Trzecinurt,jakizarysowałsięwprezentowanychartykułach,dotyczyukrytychidei
itakżepozostajewzwiązkuzrozważaniamirabinaPecaricaojęzykukabały,kodowaniu
znaczeńorazmetafor,którychzrozumienieprzekraczamożliwościniewtajemniczonych.
NawiązujedotegozamieszczonywniniejszymtomieartykułJadwigiPstrusińskiej,po-
święconytajnymjęzykomAfganistanu(OideitajnychjęzykówAfganistanu).
RabinPecaricukazałNatanaNatęSpiręjakomyślicielazajmującegosięfilozofią
człowieka,substancjalnościąizagadnieniemdeterminizmu.Takżepodczasspotkań
KlubuHistoriiIdeiniebrakowałobardzoszerokichdyskusjinatematideiczłowieka,
jegowzniosłościiwielkości,ajednocześniejegotragicznejmałości.Problempodjął
HelmutKohlenberger(MenschenwürdeinderTodeskultur)wrozważaniachogodności
(dignitas)człowiekauwikłanegowświecietechniczno-ekonomicznychpraw,biopolity-
ki,biogenetyki,sprowadzonegodoroliprzedmiotu,awięcpozbawionegoswegoczło-
wieczeństwa.
WystąpieniawKlubieHistoriiIdeiorazdyskusjamajązawszenaceluposzukiwa-
nieproblemówbadawczych,wspólnychbardzoodległymodsiebiedyscyplinom,które
ostateczniedrogądoszerokopojętejprawdy.Zbliżaniesiędoprawdy,np.prawdy
„korespondującej”zfaktami,definicjaprawdy,wodróżnieniuododkrywaniaprawd
bezwzględnych,powinnobyćcelemkażdegouczonego,poważnietraktującegoswój
zawód.
Klubjestmiejscemwakademickimpejzażu,wktórymhistorykiemideisię„bywa”,
będącjednocześniefilozofem,bioetykiem,matematykiem,filologiemetc.„Bywaćhi-
storykiemidei”,tozastanawiaćsię,wjakisposóbkonkretnedoświadczeniabadawcze,
wynikającezwybranejspecjalizacji,sytuująsiępośródinnych.Beztejkonfrontacjihi-
storiaideitracisens.
CzyhistoriaideizapoczątkowanaprzezArturaO.Lovejoyajestdyscyplinąniezależ-
ną?Przemawiazatymdoświadczeniewielukrajów,gdziejestwykładanajakoodrębny
przedmiot.Ponadtouczenicorazczęściejokreślająwtensposóbswojątożsamośćba-
dawczą.Amożehistoriaideijesttym,cowtokuspecjalistycznychposzukiwańwymyka
sięokreślonejmetodologii?
Niniejszytommaambicjęwzbudzićitakąrefleksję.