Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zaploty—zamiastwstępu
17
zjawiska[chodzioflsposóbistnieniatradycji”—M.J.],skorzy-
stamyzokreśleńzapożyczonychzinnejdyscyplinynaukowej,
wprowadzającdotychrozważańpojęcieflfenotypu”iflgenoty-
pu”.Przezflfenotyp”utworubędziemyrozumielieksplikowaną
strukturęjegocech,natomiastprzezflgenotyp”—implikowa-
nąstrukturęnormliterackichprzywołanychwtymutworze.
Pierwszyjestbezpośredniodany,drugi—potencjalny.Pierw-
szystanowiwykładnikostatecznychdecyzjipisarza,zarówno
codowyborujednostek,jakteżcodoregułichwiązania.Drugi
natomiastwskazujenapolaalternatyw,którepozostawałydo
dyspozycjipisarza42.
Przeniesionezrezerwuarunaukprzyrodniczychterminyzy-
skująnachwilęnietylkooryginalneteoretycznoliterackieuzasad-
nienie(zaczynająfunkcjonowaćnaprawachflnowych”definicji),
lecztakżeautonomizująsięwpostaciwyodrębnionychkategorii
opisowych.Niemożnajednakzapomnieć,iżpozostająnadal—
poopuszczeniuswegopierwotnegoterytoriumoddziaływań—
wciążjedynieporęcznymimetaforamiś
Zodrębną—choćrównieintrygującą—sekwencjąmetafo-
rycznych,stanowiącychbezpośredniepodglebiestrukturalistycz-
negodyskursuautora,flprzemieszczeń”mamydoczynieniawsze-
rokozakrojonymstudiumGłowińskiegoProblemytradycjiliterackiej,
stanowiącymwstępnyrozdziałksiążkipoświęconejpoezjiJuliana
Tuwimaizwiązkomtejżepoezjizliterackąprzeszłością43.Central-
nadlawspomnianegorozpoznaniaopozycjaróżnicująca(badanie
literackiegoflwpływu”versusbadanieliterackiejtradycji)ujawnia
ciekawyflkonfliktfiguracji”
,wramachktóregonastępujezgłosze-
nie(propozycja)zastąpieniastarejprocedury—nową44.Równo-
leglebowiemdowytyczanejliniidemarkacyjnej,odgradzającej
odsiebiedwakonkurującezsobąliteraturoznawczestanowiska
—zarysowujesięciągsemantycznychmodulacji.Konsekwentnie
sprowadzająonestare(tj.niegdysiejszezperspektywyformułu-
jącegopodówczasmyślGłowińskiego)procedurykatalogowania
iopisuzjawiskdoflpłynnych”metaforakwatyczno-fluwialnych.
Nastawienienaukowychpoprzednikówcharakteryzowanebędzie
42Ibidem,s.29.
43M.Głowiński:PoetykaTuwimaapolskatradycjaliteracka.Warszawa1962,
s.9—43.
44Mówiącprecyzyjniej:zastąpienieizolowanychbadańpojedynczychrelacji
tekstowychcałościowąteoriąwielorelacyjnegoprocesu.
