Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Somatopoetyka
13
przemieszczonairozszerzonapoetykaprzechodziwteorię,włączabowiem
wswójobrębanalizętychkategorii,którymichętnieoperujekulturowa
teorialiteratury.Otokilkaspośródnich:miejsce-wypierająceprzestrzeń;
osoba-zastępującapodmiot,ponadtogender,etnos,pamięć-rywalizująca
ostatniozhistorią,czywłaśnieciało,atakżezmysłyiemocje.Stądwkon-
sekwencjipojawiająsięterminytakiejakgeopoetykaczyetnopoetyka,czy
proponowanawniniejszymartykule:somatopoetyka.Takwięcpoetyka
nietylkowchodzinaobszarkulturowozapośredniczonychsposobówbycia
wświecie,działaniawnimi-przedewszystkim-doświadczaniago,ale
jednocześniejakozestawnarzędzipomagabadaćiopisywaćtekstykultury,
awszczególnościtekstyliteratury.Jednymzjejzadańjestzatemwyławianie
wzajemnychturelacjiizależności,przedewszystkimzaśtego,jakliteratura
odzwierciedla,aleteżprzełamujewsobie,zakłócaiwspółkreujekulturowe
dyskursy.
Somatopoetykęzamierzamtraktowaćjako-wtejchwilinajprościej
rzeczujmując-zasadyisposobyuobecnieniasiękategoriicielesnościwdys-
kursachkulturowychizarazemwliteraturze,jakorelacjemiędzytym,co
werbalne,atym,cocielesne,międzyciałemaliteraturą.Literaturaszuka
sposobówwyrażeniaciała,szukaichteżnaukaoliteraturze.Takwięcciało
funkcjonujetujakokategoriainterpretacyjnaijako-bytakrzec-narzędzie
badawcze.Instrumentariumłączysiętymsamymzprzedmiotembadań
iuzależnionejestodaktualnejsytuacjiepistemologiczno-kulturowej.So-
matopoetykapodlegatymsamymnieustannymzmianom,wzależnościod
tego,jakprzekształcająsięsposobyinterpretowaniaciałaprzezdyskursy
kulturowe,atakżewzależnościodtego,jakwdanejepocekategoriaciele-
snościprzyczyniasiędorozumieniaświata.Rzeczjasna-dziękiliteraturze
zagadnieniatenabierajądodatkowychznaczeń.Ijeszczejedno:świadomość
tychprzemianłączysięzkoniecznościąnawiązywaniadosytuacjibadaw-
czej,wjakiejobecniesięznajdujemy,stądkonieczneuwaginatentemat
wniniejszymtekście.Trudnobowiemzajmowaćsiękategoriącielesności,
niepamiętając,jakimirolamizostałaonawspółcześnieobdarzona.Tyle
tytułemwstępu.Zanimprzejdędodalszychrozważań,jeszczejednauwa-
ga:otóż-conapierwszyrzutokaniejesttakieoczywiste-współczesne
sposobyujmowaniakategoriicielesnościwpisująsięwtendencjeantybinar-
ne,azatem:zwrotwstronęcielesności,przynajmniejwsensieszczególnie
natematdoświadczeniaantropologicznegoniemogąbyćpowiedzianerównieefektyw-
niewinnysposób”,AnthropologicalPoetics,ed.I.Brady,Maryland1991,s.5(tłum.moje).