Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Przedmowa
tego,coodzwierciedlaiwyraża?Czyprzenikniętywszystkimtymstajesięnie
jegomechanizmemiczęścią,alerównieżtożsamościąsiebiesamego,sobąsamym?
Specyfikawstępu,atymbardziejprzedmowy,niesprzyjamożliwościzanurzenia
sięwmateriiproponowanychujęćteoretycznychipraktycznych.Wzwiązkuztym
ideątychsłówbyłotylkonadaniekierunkuproblematyce,którąautorzyskłonni
bylibyupatrywaćwtym,żewszystko,cojestwyrażanejęzykiem,wjęzykuiza
pomocąjęzyka,najczęściejsamo,bezwiednie,wsposóbnaturalnyjestznim
utożsamiane,stającsięjęzykiem.Działającwnim,zachowujesięjakonsam,
czylidziałajakjęzyk,byćmożedlategojestprzeznasodbieranyibadanyjako
obiektwistocieswejlingwistyczny.Mentalność,kultura1narodowaiinnaniż
narodowawróżnychjejprzejawach1mogąbyćbadanewlingwistyceniejako
wyrażaneśrodkamijęzykaiobserwowanezapomocąjęzykafenomeny,alejako
języki,nieomalżewtradycyjnymrozumieniutegosłowa.Polecanyuwadzetom
jestdalekiodpodobnegoopisuproblemu.Należypowiedziećwprost,żemówisię
wnimraczejoperspektywie,jednakkażdykroknadrodzedozbadaniaiprzybli-
żeniapewnejprzestrzenimentalnejułatwiamożliwośćzrozumieniajejwewnętrz-
nejistoty.Różnicewporuszanychaspektach,ujęciachzagadnień,różnorodność
podnoszonychproblemówstwarzająmożliwośćdostrzeżeniaobiektówwcałej
okazałościidogłębnegoichzbadania.Iwłaśniewtym,jaksięwydaje,należałoby
upatrywaćiznajdywaćideęorazsenstego,cowniniejszymzbiorkuproponujemy.
Zamieszczonetuartykułyporuszajądośćszerokikrągzagadnieńwpierwszej
kolejnościetnolingwistycznych(wzachodnioeuropejskimrozumieniutegosłowa).
Tworząonezbiórniejednolity,podzielonyna3dużerozdziały:(1)kategorie,
strukturyiformymentalnościnarodowej;(2)projekcjementalnościetnokulturo-
wej;(3)mentalnośćetnicznaiwspółczesnyświatczłowieka.Rozdziałytedzielą
sięnapodrozdziały,poświęconeposzczególnymmyślowymrealizacjomtego,
coogólne.Jednakżeichodmiennośćniemawpływunato,żeporuszanewnich
aspektyodzwierciedlająobiekty,doktórychlingwistykanawykła1języklitera-
turypięknej,językfolkloru(bajki,obrzędy,paremie),teorięipraktykęprzekładu,
wtymtakżetłumaczenieartystyczne,problemynauczaniajęzyka,językśrodków
masowegoprzekazu,językipodstandardu.Łączyjewszystkieszerokorozumiana
problematykamentalnościetnicznejikulturowej.Charakterporuszanychzagad-
nieńwynikawprostzkierunkówbadańrealizowanychwspółcześniewomawianej
dziedzinie.
RozdziałKategorie,strukturyiformymentalnościnarodowejzawieraartykuły
poświęconeanalizieiinterpretacjitekstówliteraturypięknej,folkloru,przysłów
ipowiedzonek,atakżejednostekleksykalnychbadanychjakoźródłoinformacji
omentalnościnarodowejikulturze.RozpoczynającytomartykułPiotraCzerwiń-
skiegostanowipróbęopisuczłowiekajakoprzedstawicielawarstwyspołecznej
rosyjskiejwspólnotywiejskiejwwiekuXIX.Charakterystykataprowadzonajest
zpunktuwidzeniaról,przekrojuwiekowego,podziałunapłeć,sytuacjispołecznej
itypowegosposobuzachowaniawewspólnocie,uwarunkowanegotakąsytuacją