Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
CzęśćI.Wokółproblemówteoretycznych
(duchdziecięctwa),renowacyjnąmetaforęodrodzenia(odnowieninadu-
chuiciele)orazmetaforęflludzie/wiernitosłudzyBoga”.Takakondensa-
cjakilkumetaforprzypominacharakterystycznądlamodlitwkondensację
wielupróśbwramachjednegozdaniazłożonego,uzyskiwanądziękiimie-
słowomprzysłówkowym.Matooczywiściewalorekonomiczny,trudno
jednakspodziewaćsię,żekomunikat—krótki,atakprzepełnionytreścią
—będziewcałościzrozumiały,zwłaszczażewjegoodbiorzeizrozumie-
niuprzeszkodąsąwspomnianejużograniczenialudzkiejwiedzy,koncen-
tracjiipamięci.
Większośćanalizowanegoprzezemniemateriałustanowiąjednakprzy-
kłady22,wktórychcałamodlitwaopartajestnajednejmetaforze,copozytyw-
niewpływanaczytelnośćizrozumiałośćkomunikatu.Coważne,znaczna
częśćtychmetaforjestbliskaflpotocznemuodbiorcy”
,odwołujesiędoco-
dziennych,bardzopodstawowychdoświadczeń.Spójnośćczyteżjednolitość
metaforykiijejzakorzenieniewzwykłymdoświadczeniuto,moimzdaniem,
dwaważneczynniki,któresprawiają,żeowemetaforyczyniąTajemnicę
bardziejdostępnąludzkiemusposobowipojmowaniaipoznawania.
Odwołaniesiędodoświadczeńbliskichsłuchaczommogązilustrowaćte
tekstymodlitewne,wktórychBógprzyrównywanyjestdoojca,zaświerzą-
cy(czypoprostuludzie)dojegopotomstwa,np.:
•
Wszechmogący,wiecznyBoże,
ośmielamysięCiebienazywaćOjcem,
umocniwnaszychsercachduchaprzybranychdzieci,abyśmymogli
osiągnąćobiecanenamdziedzictwo.(19.niedzielazwykła,kolekta)
•
WszechmogącyBoże,
strzeżnieustannieswojejrodzinyzojcowskądo-
brocią,aponieważcałąnadziejępokładamywłasceniebieskiej,otaczaj
naszawszeswojąopieką.(5.niedzielazwykła,kolekta)
NaprzykładziemetaforyflBógtoojciec”możnadowodzićsłuszności
kognitywnejtezyowpływiemetafornamyślenie,awkonsekwencjitakże
nadziałanie.Nietylkomówimy,żeBógjestjakojciec,alepostrzegamygo
wtensposób,myślimyonimjakookimś,komumożemyprzypisaćcechy
konotacyjnie(czyliwdużejmierzestereotypowo)kojarzonezojcem:miłość,
troskliwość,opiekuńczość,aleisurowość.To,żewłaśniecechykonotacyjne
domenyźródłowejmetaforybierzemypoduwagęwprocesiejejdekodo-
wania,oznacza,żetwórcametaforyowądomenęźródłowąpowiniendo-
bieraćniezwykleuważnie,uwzględniającprzytymsamychodbiorcówme-
22Wniniejszymartykuleprzedstawiamjedynieanalizękilkuwybranychmetafor;szcze-
gółoweomówieniewszystkichwymagarozprawyznacznieobszerniejszej.Analizującmeta-
fory,przyjmujęperspektywęjęzykoznawcyoraznieteologa,stądrozważaniapozbawionesą
właściwieodwołańdobiblinegoiteologicznegozakotwiczeniairozumieniametafor.
