Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cjonującewPolsce.Sąnimirównieżorganizacjemiędzynarodowezajmującesięochroną
prawczłowieka,wtymgłówniete,zktórymiwchodziłwrelacje,wzwiązkuzochroną
prawiwolności,polskiRzecznikPrawObywatelskich.
Drugierozumienieinstytucjiochronyprawiwolnościtounormowaniaprawne.Będą
toprzedewszystkimunormowaniaprawapolskiego,aletakżeiklauzulegeneralne,zasady
prawaipozaprawnenormyspołeczne.Pozatymbędątounormowaniaprawamiędzynaro-
dowegoorazstandardymiędzynarodowe.
Wedługtrzeciegorozumieniabędątoproceduryprawnezwiązanezochronąpraw
iwolności,wtymzarównoproceduryprzewidzianeprzezprawopolskie,jakiprocedury
przewidzianeprzezprawomiędzynarodowe.
Wszystkietrzyrozumieniainstytucjiochronyprawiwolnościłącząsięwjedną
całośćwposzczególnychprezentowanychpodrozdziałach.Takwięcanalizującrolęorga-
nówochronyprawnejwsystemieochronyprawiwolnościwPolsce,miałamnauwadze
zarównozadaniatychorganówzzakresuochronyprawiwolnościiichrealizację,jak
iunormowaniaprawneumożliwiającetymorganomrealizacjęzadań,atakżeprocedury
prawnestosowaneprzezteorganywcelurealizacjiochronyprawiwolności.
Takiesamezałożeniapojawiąsięwrozdzialeczwartym,któryprezentowaćbędzie
zakreszdańinnychorganówiorganizacjiwsystemieochronyprawiwolnościwPol-
sce.Dotyczytozarównoorganówwładzyustawodawczej,organówwładzywykonaw-
czej,innychorganizacjifunkcjonującychwPolsce,jakiorganizacjimiędzynarodowych
zajmującychsięochronąprawczłowiekaorazkontroląrealizacjitejochronywpaństwie
polskim.
4.Istotainstytucjiombudsmana
Pojmowanieinstytucjiombudsmanabyłozmiennehistorycznie.Początkowozakła-
dano,żeinstytucjąombudsmanajestkażdyurządpośredniczącywstosunkachmiędzy
obywatelem,apaństwemlubpewnągrupąobywateli,apaństwemutożsamianymprzez
władcę.Stądteżbyłonwówczaspowoływanyprzezgłowępaństwaiprzedniąodpowie-
dzialny.
Pierwszewzmiankiopowołaniuurzęduczyteżurzędnikaobserwującegodziałania
administracjipaństwowej,wysłuchującegoskargpoddanychiinformującegootympanują-
cegomożnajużspotkaćjużokoło2200lattemuwChinach.PanującatamdynastiaHanów
(206p.n.e.-221n.e.)posiadałasystemnadzoruikontroliadministracji,zwaną„Kontrolą
Yuana”,wpostaciinstytucjirzecznika(Yuana)zsiedzibąwstolicykrajuorazoddziałów
wtrzynastuprowincjach.Następniecentralnainstytucjarzecznikazostałapodzielonana
trzynaścieoddziałów,alejedenznichkontrolowałpozostałych
159
.WczasachdynastiiSui
(581-618n.e.)orazdynastiiTang(618-904n.e.)centralnainstytucjarzecznikazostała
podzielonanadwaniezależneoddziały,zktórychjedenzajmowałsiękontroląinadzorem
pracownikówcywilnychorazocerówwojska,adrugistanowiłciałodoradczecesarza.
WokresiepanowaniadynastiiMing(1368-1644n.e.)orazdynastiiChing(1644-1911n.e.)
instytucjaYuanazobowiązanazostaładonadzoruikontrolidziałaniawładztakżepod
względemetyki.Podkoniectegookresunatomiastinstytucjatanaszczeblulokalnym
159www.cy.gov.tw
52