Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niepodleganieinstrukcjomrządu,
zakazbezpośredniegofinansowaniasektorapublicznego,
suwerennośćwzakresieprowadzeniapolitykikursuwalutowego,
przepisygwarantująceosobistąniezależnośćczłonkówzarząduirady
banku,
konstytucyjnarangastatusubankucentralnego.
Spełnienietychcechjednocześnienależytraktowaćjakopewien,,pro-
grammaksimum’’,awięcmodel,doktóregotrzebazmierzać.Świadomość
faktu,żebankcentralnyjestwolnyodbieżącychnaciskówpolitycznych,powo-
duje,żejegooddziaływanienaistotneprocesygospodarczejestłatwiejszedo
przewidzeniadlapodmiotówgospodarczych.Mogąonezatempodejmować
decyzje,któreprzyniosąefektywdłuższymhoryzoncieczasowymiktóre
będąobarczonemałymstopniemryzyka.Oznaczato,żefaktniezależności
bankucentralnegosprzyjawdłuższymokresiestabilizacjigospodarczej,która
wyzwalawzrostskłonnościdoinwestowaniaorazmaleniepremiizaryzyko
inwestowania.towięcefekty,którebezpośredniooddziałująnarynek
kapitałowy.
Zajedenznajbardziejniezależnychbankówcentralnychnaświecieuznaje
sięniemieckiBundesbank.Jegoniezależnośćdatujesięod1922r.Narodowy
BankPolskiuzyskałwysokistopieńniezależnościformalnejdopierodziękiusta-
wiez1989r.6Dużąniezależnośćodorganówwładzyiadministracjipaństwowej
podwzględeminstytucjonalnym,funkcjonalnymifinansowymgwarantujemu
takżeustawaz29sierpnia1997r.7NiezależnośćNBPjestdodatkowowzmoc-
nionaprzezkonstytucję,któranadajemuwyłącznośćwodniesieniudoemisji
pieniądzakrajowegoorazustalaniairealizacjipolitykipieniężnej.Konstytucja
wspieraniezależnośćNBP
,określająctrybpowoływania,statusizasadyfunkcjo-
nowaniaorganówkierowniczychbanku.
NiezależnośćinstytucjonalnaNBPwiążesięzestrukturąorganizacyjną
jegowładzorazwynikazesposobuichpowoływaniaiodwoływania,atakże
zichkadencyjnościimożliwościusuwaniawczasietrwaniakadencji.Najważ-
niejszymiorganamiwładzywNBPsą:
a)prezes,
b)RadaPolitykiPieniężnej,
c)zarząd.
PrezesaNBPpowołujeSejmnawniosekprezydentanaokres6lat,przy
czymtasamaosobaniemożepełnićtejfunkcjidłużejniżprzezdwiekolejne
kadencje.Dodajmy,wniektórychkrajachkadencjaprezesabankucentral-
negotrwadłużej,np.wNiemczech8lat.Wydłużeniekadencjiwynikazchęci
wzmocnienianiezależnościbankuodukładusiłpolitycznychorazpozwalana
realizacjędługofalowejpolitykipieniężnej.
6Ustawaz31stycznia1989r.oNarodowymBankuPolskim,Dz.U.1989,nr4,poz.22.
7Zob.T
.KowalskiEkonomiczneiinstytucjonalneaspektyUstawyoNarodowymBankuPolskim
iprawabankowegoz29sierpnia1997r.,,,BankiKredyt’’1997,nr12.
65