Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.2.1.Klasyfikacjainstrumentów
Wliteraturzeprzedmiotustosujesięróżnepodziałyinstrumentówpolityki
pieniężno-kredytowejbankucentralnego,poprzezktórewpływaonnawarunki
kredytowaniaiprzepływupieniądza.Znanąodlatklasyfikacjątychinstrumen-
tówjestichpodziałna8:
a)środkiilościowejkontrolikredytu,doktórychzaliczasięwszystkiestopy
procentowebankucentralnego,wtymgłówniestopędyskontową,systemmini-
malnychrezerwobowiązkowychorazoperacjeotwartegorynku,
b)środkijakościowejiselektywnejkontrolikredytu,doktórychzalicza
sięzazwyczajokreślaniemaksymalnychterminówspłatkredytów,dodatkowe
zabezpieczeniawzależnościodrodzajuiwysokościkredytu,prawodoprzeka-
zywaniabankomkomercyjnymdyrektywokreślającychceleudzielaniakredy-
tówlubichzakaz,ustalanieprocentowegostosunkukonkretnychkredytówdo
kapitałówwłasnychbanku,jakrównieżokreślanieminimalnychrezerwgotów-
kowychipowiązanieichzfinansowaniemtransakcji.
Wskazanypodziałjestdosyćpłynny,ponieważśrodkikontroliilościowej
mogąbyćłatwoprzekształconewśrodkikontrolijakościowejiselektywnej.Na
przykładdotejostatniejgrupyzaliczasięwielośćstópdyskontowych,rozbudo-
wanysystemrezerwobowiązkowychczyróżnorodneklasyfikacjekredytów.
Innąznanąklasyfikacjąinstrumentówpolitykipieniężno-kredytowejbanku
centralnegojestichpodziałna9:
a)instrumentyklasyczne,zwaneteżpośrednimi,wskładktórychwchodzą
operacjeotwartegorynkuorazstopadyskontowabankucentralnego,
b)instrumentybezpośrednie,doktórychzaliczasięwszystkiepozostałeśrod-
ki,wśródktórychmożnawymienićm.in.rezerwyobowiązkowe,wymaganiaodno-
szącesiędoutrzymaniapłynnościorazstrukturymajątkowo-kapitałowejbanku
komercyjnego,ilościoweijakościoweograniczeniaodnoszącesiędowielkości
istrukturyudzielanychkredytów,nakładanieograniczeńwswobodnymustalaniu
niektórychstópprocentowych,prawno-instytucjonalneograniczeniaterytorium
lubzakresudziałaniaposzczególnychinstytucjipośrednictwafinansowegoczy
regulacjeodnoszącesiędowydawanialicencjinowymbankomlubichfiliom.
Instrumentypolitykimonetarnejbankucentralnegomożnatakżepodzie-
lićna10:
a)instrumentykontroliogólnej,przezktórerozumiesięśrodkioddziałują-
cerównocześnieizjednakowąmocąnacałysektorbankowy;zaliczasiędonich
politykęrezerwobowiązkowych,operacjeotwartegorynkuorazpolitykęstopy
dyskontowejbankucentralnego;
8Zob.H.Gronkiewicz-WaltzBankcentralny:odgospodarkiplanowejdorynkowej,Olympus,
Warszawa1992,s.96–97.
9Zob.I.CzechowskaFunkcjonowaniebankucentralnegonapolskimrynkupieniężnym,
WydawnictwoUniwersytetuŁódzkiego,Łódź1996,s.72.
10Zob.A.KaźmierczakPodstawypolitykipieniężnej,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa
1998,s.91.
69