Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
[…]lilieużywanebyływyłączniewnajbliższejrodziniebiskupa[Hen-
rykazWierzbnej—M.W.],strzałazaśstanowiłagodłowiększegoor-
ganizmu,doktóregoopróczWierzbnówwchodzilipotomkowieJaksy.
ZwierzchnikKościołaśląskiegonapieczęciswejpodkreśliłzbliżejnie
określonychpowodówswąprzynależnośćdoobydwuwspólnot—ro-
dzinnejiponadrodzinnej.Wydajesię,żeprzytoczonedaneheraldyczne
stanowiąwystarczającąpodstawędoprzyjęciatezy,żewśródśląskiego
rycerstwaistniałyzwiązkiheraldycznenieopartenapokrewieństwie
rzeczywistym
10.
WświetlenajnowszychbadańWierzbnowieipanowiezSzybowicpocho-
dzilijednakodwspólnegoprzodka,któregopotomkowieużywaliherbuzna
-
negowPolscejakoLis.JanzWierzbnej—ojciecpóźniejszegobiskupaHen-
ryka—popowrociezestudiówzacząłnatomiastużywaćnowegoosobistego
godławzorowanegonaherbKapetyngów,któryzostałprzyjętypóźniejprzez
synówJana.WierzbnowieipanowiezSzybowictworzylizatemjedenród
11
.
Powyższeuwaginieoznaczają,żecałatezaM.Cetwińskiegojestnietrafio-
na—raczejskalaprocederufikcyjnegopokrewieństwajestdużomniejsza,niż
zakładałbadacz.
OstatniopoglądydotyczącegenezyrodówskonfrontowałTomaszJurek,któ-
rydoszedłdowniosku,żeobiestronymająracjęigeneralnierodypowstawały
wsposóbróżny.Jegozdaniempotomkowie
XII
-wiecznejarystokracji,organizując
sięwród,czasamiprzyłączalidoniegoinneosobybądźłączylisięzinnymiro-
dami.ObrazujetoprzykładPałukówiToporczyków,którzywykorzystalitakże
podobieństwaherbowe.TesameczynnikimiałyznaczenieprzywłączaniuCza-
szówdoroduGlaubitzczyGranowskichdoLeliwitów.Niektórerodypowstawały
przezpołączeniekilkusąsiadującychzesobąrodzin(Strzemieniowie),awięc
analogiczniedoobserwacjiM.Cetwińskiegocodoniektórychśląskichrodzin.
Zdarzałosięrównież,żedorodówwłączanoosobypowiązanewięzamiklien-
tarnymi
12.
NaŚląskusytuacjazaczęłasięniecoinaczejkształtować—wstosunkudo
resztyterenówziempolskich—odpowrotuBolesławaWysokiegozwygna-
10
M.Cetwiński,Rycerstwośląskie…,Cz.1,s.54.
11T.Jurek:PanowiezWierzbnej.Studiumgenealogiczne.Kraków2006,s.93—99.
12
Idem:Genezaszlachty…,s.104—105,tamteżwięcejprzykładówróżnychmecha-
nizmóworganizowaniasięrodzinwposzczególnerody.OrodziepieczętującymsięStrze-
mieniem,zob.M.Wolski:ŁawszowiciiZaroszyce.Zzagadnieńgenealogicznościrodówry-
cerskich.W:Hominesetsocietas.CzasyPiastówiJagiellonów.Studiahistoryczneofiarowane
AntoniemuGąsiorowskiemuwsześćdziesiątąpiątąrocznicęurodzin.Red.J.Bieniak.Poznań1997,
s.147—158.
50
RozdziałII.Problemnazewnictwarycerstwaopolskiego
