Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Równośćisprawiedliwośćwkontekściewybranychproblemówspołeczno-gospodarczychPolski
17
-awzwiązkuztymten,ktoakceptujetakądefinicję,świadomieczynieświado-
mieprzyjmujesposóboceniania,przyjmowanyprzezautoratakiejdefinicji”
13.
Ewolucjakoncepcjisprawiedliwościpoleganaznoszeniunieuzasadnionych
nierówności,alespołeczeństwaniegodząsięrównieżnakoncepcjecałkowicie
równościowe.PróbausuwaniarozbieżnościpomiędzyDnaturalną,faktyczną
nierównościąasztuczną,formalnąrównościąprawnąmusząopieraćsięnaarbi-
tralnychdecyzjach,wspieranychwładząpaństwową,niekiedyzuszczerbkiem
dlazakresówludzkiejwolności”
14
.Interpretacjaogólnegoprawaprowadzido
wniosku,żeprzejawemsprawiedliwościmożebyćfaktycznarównośćlubnie-
równość.Równośćtworzysednosprawiedliwości,aleistniejąDrównościniespra-
wiedliweinierównościsprawiedliwe.Odstronysprawiedliwościmożnamówić
osprawiedliwejrówności,sprawiedliwejnierówności,niesprawiedliwejrówności
iniesprawiedliwejnierówności.Należyprzytymwyróżnićmocnąisłabąwersję
sprawiedliwości”
15.
WczasachnowożytnychpojawiłosiępojęcieDutylitaryzm”,któreodnosiło
siędosprawiedliwościspołecznej.Wielkiwkładdotejdziedzinywiedzywnie-
śli:J.Rawls,A.Sen,R.DworkinorazJ.Roemer.Nienależyrównieżzapominać
oR.Nozicku.
ZgodniezteoriąsprawiedliwościRawlsanajistotniejszedwiezasadyspra-
wiedliwościidwieregułypriorytetu,jeżelichodziorozdzielaniepierwotnych
dóbrspołecznych.Pierwszazasadastanowi,żeDkażdaosobawinnamiećrówne,
niezbywalneprawodojaknajszerszegocałościowegosystemurównych,podsta-
wowychwolności,dającegosiępogodzićztakimsamymsystememwolnościdla
wszystkich”
16
.Zasadadruga-Dnierównościspołeczneiekonomicznemusząspeł-
niaćdwawarunki:popierwsze,musząonewiązaćsięzdostępnościąurzędów
istanowiskdlawszystkichnawarunkachautentycznejrównościszans,podru-
giezaś,musząbyćoneułożoneznajwyższąkorzyściądlanajbardziejupośledzo-
nych”
17
.Dwieregułypriorytetumówiąotym,żepierwszazasadamawstosunku
dodrugiejpierwszeństwo.Oznaczato,żechcącwdrożyćdrugązasadę,niemożna
uczynićnic,cobymogłonaruszyćzasadępierwszą.Podsumowując-jeżelidruga
13
S.Wronkowska,Z.Ziembiński,Zarysteoriiprawa,PrzedsiębiorstwoWydawniczeArsBonietAequi,
Poznań2001,s.97.
14R.Tokarczyk,op.cit.,s.216.
15Ibidem,s.216.
16H.Brighouse,Sprawiedliwość,JusticePolityPress,Cambrige2004,tłum.S.Królak,Wydawnictwo
Sic!,Warszawa2007,s.67.
17Ibidem,s.67.