Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Witkowska,R.Przybylski,Romantyzm,Warszawa2007
ISBN978-83-01-13848-6,©byWNPWN2007
Wstęp
„NajdoskonalszyporządekpanujewWarszawie”,litografiaJosephaTraviès,1831
34
stądkultcierpieniaiofiary,ichniewątpliwasakralizacja.Męczeństwowskazy-
wałobowiemnawyższąwartośćlosównarodu,który—wtymporządku
myślenia—zyskiwałnietylkopewnośćzmartwychwstania,alestawałsię
narodemwybranym,obdarzonymmisjązbawcząwobecinnych:narodów,
ludów,orazukochanejprzezromantykówideiwolności.Mesjanizmrozwinął
siębujniewliteraturze,filozofii,anawetwodczuciachpowszechnych,
szczególniepopowstaniulistopadowym,wnosiłbowiemoptymistycznysens
moralnydonowodoświadczonejklęskinarodu.Uniwersalizowałcierpienie
polskieiukazywałpokonanynaródwrolimesjasza—zbawcy,wybranego
narzędziaBogadowalkizezłemhistorycznym.
Fundamentalnymskładnikiemromantycznegomyśleniaoświecieiczłowieku
byłozaufaniedopozarozumowychźródełpoznania,takichjakwiara,uczucie,
intuicja,daryimocewewnętrzne.Dziękinimnawiązywanokontaktztajem-
niczymisiłaminatury,zpozarealnymwymiaremrzeczywistości,zbytami
spirytualnymi,zBogiem,zcałościąwszechświata.Tapostawaopieraćsię
mogłanareligijnościchrześcijańskiej,alemiewałateżcharakterpozareligijny,
odwołującsiędodoświadczeniawewnętrznegojednostki,doswobodnych
inspiracjiróżnychfilozofii,np.panteizmu,zwłaszczadomożliwościpoznaw-
