Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.4.Przeciętnecałkowitedalszetrwanieżycia
Wodróżnieniuodprzeciętnegodalszegotrwaniażyciaosobywwiekuxlat
przeciętnecałkowitedalszetrwanieżycia,innymisłowy,obciętyoczekiwany
przyszłyczasżycia,jestwartościąoczekiwanązmiennejlosowej
Kxoznaczaną
()
przez
eiprzedstawiasięnastępująco
x
e
x
±
EKx
f
L
()
1±
J
Σ
k
®
±
0
k
+
1
p
x
(1.4.1)
Wielkośćtawyrażapełnąliczbęlat,jakąwdanychwarunkachumieralności
majeszczedoprzeżyciax-latek.
1.5.Tablicetrwaniażycia
Tablicetrwaniażyciaalbotablicewymieralności(lifetable),zdemograficznego
punktuwidzenia,toteoretycznymodelludzkości,którejliczbanaskutekzgonów
stopniowoulegazmniejszeniu.Tablicewymieralnościsąliczbowymopisemwy-
mieraniakohortylubgeneracji.Kohortąnazywamygrupęosób–l
0(
l±
0
100000
inazywasiępodstawątablicy)mającychlosowyprzyszłyczasżyciaowspólnym
rozkładziezfunkcjąprzeżycias(x).Wpraktycetakagrupaosóbmożebyćwyod-
rębnionanapodstawiewspólnieprzeżytegozdarzeniademograficznegolubspo-
łecznegowściśleokreślonymmiejscuiczasie.Jeżelitymwspólnymzdarzeniem
jesturodzenie,tokohortęnazywamygeneracją.
Tablicetrwaniażyciazewzględunarokodniesieniatablicymożemypodzielićna:
Itablicekohortowe(tablicewedługgeneracji)obrazującerzeczywistyproces
wymieraniawybranejgeneracji.Trudnośćwkonstruowaniutychtablicwynika
zbardzodługiegookresuobserwacjizależnegooddługościtrwaniażyciaosób
tejzbiorowości,czylirozpatrujemyokresokoło100lat.
Itablicebieżące(tabliceprzekrojowe)przedstawiającehipotetycznyproces
wymieraniapopulacji,tzw.kohortyhipotetycznej,złożonejzróżnychaktualnie
żyjącychgeneracjinapodstawieobserwacjiichumieralnościwpewnymokre-
sienp.rokukalendarzowymczyteżkilkukolejnychlatach.
Tablicetrwaniażyciazewzględunaszczegółowośćujęciawiekudzielimyna:
Itablicepełne,którezawierajądanedlarocznychprzedziałówwieku,odurodze-
niadośmierci.
Itabliceskrócone,wktórychuwzględniasięszerszeprzedziaływieku,np.5
czy10lat.
Najczęściejwykorzystywanesąpełnetablicebieżącemającekonstrukcjękohorto-
wą,odnoszącesiędokohortyhipotetycznej,wktórejliczbanowonarodzonych
równa
l±
0
100000
doświadczaaktualnieobserwowanegoschematuśmiertelności
wedługwieku.
11
