Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
II
CzaspowstaniaRegułiPoszukiwania
7
DatanapisaniaprzezKartezjuszaRegułniejestznana.Wkorespondencjiswej,
prowadzonejwlatach1629-1650,Kartezjusznigdyonichniewspomina,jakkolwiek
śledzićwniejmożemybardzoszczegółowojegopracęnadwszystkimigłównymi
dziełami.Ponieważzaśwlatach1618-1625odbywałKartezjuszzagranicznepod-
róże,poświęcającczasnanoglądaniedworówiwojsk,szukanieludziróżnychuspo-
sobieńistanów,gromadzenierozmaitychdoświadczeń,sprawdzaniesamegosiebie
wprzygodach,jakiemizsyłalosB10,jestwięcrzecząnieprawdopodobną,bywtedy
mógłwogólemyślećonapisaniutegodzieła,wymagającegoniewątpliwie,jakto
słuszniezauważaAdam11,większegonnapięciaumysłuB.Mogłoonozatempowstać
tylkowokresiepóźniejszym,kiedyKartezjuszpopowrociedoFrancji,aprzed
swoimostatecznymwyjazdemdoHolandiiszukałspokojupozaParyżem,nspędza-
jączimęnawsi,gdziesięuczyłB12.
OtóżwRegułachoświadczafilozof,iżnświadomswejniemocy,postanowiłprze-
strzegaćuporczywietakiegoporządkuwposzukiwaniupoznaniarzeczy,byzaczy-
najączawszeodnajprostszychinajłatwiejszych,nigdynieprzechodzićdoinnych,
dopókiniebędziemusięwydawało,żewtychpierwszychniczegojużwięcejnie
pozostajemużyczyćsobie13;dlategouprawiałdotądmatematykęuniwersalną,teraz
jednakuważa,żemożenbezprzedwczesnejgorliwościzająćsięzkoleinieco
wyższymistudiamiB.Zanimprzejdziedonich,postanawia-wyznajedalej-nwszyst-
kiegodniejszeuwagiwynikiswychdotychczasowychbadańzebraćrazemiwyło-
żyćwporządku,czytoabyjesobiekiedyś,jeślizajdziepotrzeba,łatwopowtórzyć
ztychzapisków,czytoabyuwolniwszyjużodnichpamięć,mógłswobodniej
skierowaćumysłdodalszychbadańB14.
WRozprawieznowumówiKartezjusz,iżnćwiczyłsięwciążwmetodzie,jaką
sobieprzepisał,iżstarałsięnaogółprowadzićwszystkieswojemyśliwedługreguł
iżejakkolwieknigdyniezaniedbywałstarannegoposuwaniasięwswoimzamia-
rzeizapuszczaniasięwpoznanieprawdy,przecieżdziewięćlatupłynęło,zanim
powziąłpostanowieniedotyczącetrudności,będącychprzedmiotemdyskusjimię-
dzyuczonymi,izanimzacząłszukaćpodstawfilozofiipewniejszejniżowapos-
politaB15.Porównawszyobatetekstyzsobą,łatwodojśćdowniosku,iżtonie-
10Rozprawaometodzie,s.16.
11A.T.X487.
12A.T.V558.
13Reguły,s.27.
14Tamże.
15Rozprawaometodzie,s.30.Niejesttowiernycytat,leczstreszczeniemyślizawartychwtym
fragmencieRozprawyometodzie[przypisredakcji].
