Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TomaszKupś
losówtwórcymesjanizmu,poroku18104).LechŁukomskipisze:„Pozwol-
nieniuzesłużby[wojskowej-T.K.]Wrońskiudałsięwlutym1798r.doKur-
klinaLitwie,skądpodkonieckwietniawyjechałdoKrólewca.Wnotatniku
ztegookresunaliścienazwiskumieszczonychpodtytułem:Znajomości
(Connaissances)figurujenazwiskoKant.Dziwne,żeWroński,takczęstopi-
szącokrólewieckimfilozofie,nigdyniepowoływałsięnazawartąznimoso-
biścieznajomość”5.Niewiadomo,czydwudziestodwuletniHoeneWroński
zdołałspotkaćsięzKantem,czytylkoplanowałtakiespotkanie;ostatecz-
niejednakniezostałwKrólewcu,aleprzeniósłsiędoHallenastudiapraw-
nicze,apotemdoGetynginastudiafilozoficzne.Niemcyopuścił10lutego
1800roku,wyjeżdżajączHamburgadoAnglii,skąd-przezHagę-dostałsię
doFrancji6I
Niktniekwestionuje,żezarównowyjazddoKrólewca,jakipóźniejsze
studianauniwersytetachniemieckichukształtowałyjegofascynacjęfilozo-
fiąniemiecką,zwłaszczafilozofiąKanta,doktórejsięwielokrotnieodnosił
wswoichpóźniejszychrozprawach.Aleteżniemazgodycodotego,wjaki
sposóbinspiracjeKantowskieHoeneWrońskiegonależyrozumiećijakie
znaczenieimprzypisywać.Interesującatunasnieukończonarozprawajest
tegonajlepszymprzykładem.OczywiścieHoeneWrońskiposłużyłsięfilozo-
fiąKanta,podobniejakwieluinnychfilozofówtejepoki(choćbywspominany
przezniegoFichteczySchelling),wsposóbcałkowicieodbiegającyodlite-
ryfilozofiikrytycznej,alejednocześniewnajwcześniejszejswejrozprawie
-samotymzresztąwspomina-stanąłprzedkoniecznościązreferowania
jejnajważniejszychzrębów.Nawetjeślizadanietopozostałoniedokończone
iniezupełne,inawetjeślitreśćrozprawyzostałapoświęconadrugorzędnym
pracomkrólewieckiegofilozofaorazcałkowiciepodporządkowanazadaniu
poszukiwanianaczelnejzasadyfilozofii-tomimowszystkostanowiona
4
ObszernaliteraturadotyczącaHoeneWrońskiegodostępnajestzarównowjęzykupolskim,
jakifrancuskim.Por.bibliografiaznajdującasięmiędzyinnymiwopracowaniuS.Dick-
steina(Hoene-Wroński,jegożycieiprace,Kraków1896,s.324in.),L.Łukomskiego(Twórca
filozofiiabsolutnej…,s.471in.)orazwBibliografiiliteraturypolskiej„NowyKorbut”(t.7,
Warszawa1968,s.452in.).
5
L.Łukomski,Twórcafilozofiiabsolutnej…,s.34.Autoropracowanianiepodaje,niestety,do-
kładnegoźródłatejinformacji.
6
Tamże,s.35-37.
8
