Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnaAdamus-Matuszyńska
−teoriiorganizacjijakosystemuspołecznego,
−teoriiinteresariuszy.
JaninaFilekpodkreśla,żepodstawąspołecznejodpowiedzialnościsątrzy
źródła:
−filozoficznaideaodpowiedzialnościorazideadialogu,
−rozwójetykibiznesu,
−rozprzestrzenianiesiędemokracji
3.
Pojęcie„odpowiedzialności”jestprzedewszystkimpojęciemfilozoficz-
nym,analizowanymodXVIIIw.wfilozofiiniemieckiej,oczympiszeJacek
Filek.Wpolskiejmyślifilozoficznejwszczególnysposóbzapisałasię„Ksią-
żeczkaoczłowieku”RomanaIngardenawyróżniającaczterysytuacje,wktórych
mamydoczynieniazodpowiedzialnością:
1)ponoszenieodpowiedzialnościzacoś,
2)podejmowanieodpowiedzialnościzacoś,
3)pociąganiedoodpowiedzialności,
4)działanieodpowiedzialne
4.
Wymienioneczterysytuacjenakładająsięjednocześnienaczterysposoby
rozumieniaodpowiedzialnościwżyciuspołeczno-ekonomicznym.Każdypod-
miotjestodpowiedzialnyzato,coposiada,awięcorganizacjajestodpowie-
dzialnazacałyswójkapitał−takrzeczowy,jakiludzki(posiadanietoodpowie-
dzialność).Podejmującsięjakiegokolwiekdziałaniapodmiotbierzenasiebie
odpowiedzialnośćzatodziałanie(działanietoodpowiedzialność).Funkcjonując
wśrodowiskuspołeczno-ekonomicznyminaturalnympodmiotodpowiadaprzed
wszelkimiregulacjamibudującymiładtegośrodowiska,jakimisąprawoinor-
myspołeczne(odpowiedzialnośćbiernalubinaczejnegatywna).Ostatniasytu-
acjanakładanaczłowiekaiorganizacjęodpowiedzialnośćzainnych,zato,co
możesięwydarzyć(odpowiedzialnośćaktywna,pozytywna).
InaczejniżIngardendefiniujeodpowiedzialnośćHansJonas,którywyróż-
niadwaznaczeniaodpowiedzialności.Pierwszytoodpowiedzialnośćformalna
rozumianajakobycierozliczanym„za”swojeczyny,którąFilekdookreślajako
odpowiedzialnośćnegatywną
5,gdyżmowatutajopopełnieniujakiejśszkody,
przewinienia,błędu,conakładanasprawcęobowiązekzadośćuczynienia.Dotej
formyodpowiedzialnościodwołujesięprawo,aletakżenormykulturowe
ietyczne,którychnieprzestrzeganieprzyczyniasiędoostracyzmuspołecznego
3J.Filek:Społecznaodpowiedzialnośćbiznesu.Tylkomodaczynowymodelprowadzeniadziałalnościgo-
spodarczej.UOKiK,Kraków2006,s.6-7.
4R.Ingarden:Książeczkaoczłowieku.WydawnictwoLiterackie,Kraków1987,s.73-74.
5J.Filek:Filozofiaodpowiedzialności…,op.cit.,s.233.
12
