Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Psychologiaifilm
15
Okazujesięjednak,żewspomnianypokaznależytraktowaćwspecyficzny
sposób:
wydarzeniemaraczejcharaktersymbolicznyiniewpełniodpowiadaprawdzie.
Istotnie,braciaLumièrepokazaliwidzomefektswojejpracy:jednoujęciowe,
kilkudziesięciosekundowefilmyzrealizowanestatycznąkamerąiprzedstawiają-
ceautentycznewydarzenia(…),alenieoznaczato,żeonisamibylipionierami
wdziedzinieruchomychobrazów(Wojnicka,2010,s.15).
Zapierwszyfilmuznajesiębowiemnzrealizowanyw1888rokuobraz„Scenka
zogroduwRoundhay”(RoundhayGardenScene)3,zaśurządzeniedorejestracji
obrazu(kinetograf)idojegowyświetlaniadlajednejosoby(kinetoskop)zbu-
dowałTomasEdisonw1891roku(Ibid.,s.16).BrytyjscyhistorycyAsaBriggs
iPeterBurkeprzypominają,żenpoczątkifilmuzwiązanesązmechaniką”
,a…
pierwszymczłowiekiem,któremuudałosięnadaćseriizdjęćwrażenieruchu,
byłEadweardMuybridge,któregochronofotograficznaseriaukazującaruch
koni,wykonanaw1872dlagubernatoraKalifornii,udowodniła,żewpewnej
faziekłusakonieodrywająwszystkienogiodziemi.(…)Równoleglefrancuski
fizjolog,Étienne-JulesMarey(…)wjednymkadrzeutrwaliłwieleklatekuka-
zującychruchlecącegoptaka(Briggs,Burke,2010,s.223).
Uznanieszczególnejrolifilmu
Pionierówmyślifilmowejjestwieluitrudnodziś—jakzauważaAlicjaHelman
(2007)—oddaćimpełnąsprawiedliwość.Jednetekstytrafiłydokanonu,inneznanesą
tylkolokalnie,zewzględunajęzykichpublikacji,jeszczeinnewciążczekająnaswoich
odkrywców.Pewnejestto,żerefleksjanadzjawiskiemimożliwościamikina,jegood-
działywaniemnapublicznośćtowarzyszymuodchwilijegonarodzin.JacquesAumont
iMichelMariestwierdzająjednoznacznie,żeanalizafilmuzrodziłasięwtymsamym
czasie,cosamokino(Aumont,Marie,s.2011).Jednymzniezaprzeczalnychprekurso-
rówwmyślifilmowejbyłBolesławMatuszewski,fotograf,któregodwieważneprace
ukazałysięwjęzykufrancuskimw1898roku.Zwróciłonuwagęnafakt,żepionierzy
kinematografiistaralisiędoskonalićmetodybadanianaukowego.Chociażjużwtedy
wynalazekkinadzieliłtylkokrokodwykorzystaniagodocelówrozrywkowych,Matu-
szewskipodkreślił,żekinomożesłużyćznaczniebardziejdoniosłymcelom—może
byćznakomitymnarzędziemwwalcezczasem.Możebyćrównieżśrodkiemnaucza-
nia,instrumentembadańczyteżsposobemnoddziaływanianaduszeludzkie”(Helman,
2007,s.12).Matuszewskiwskazałmożliwościfilmu,którepóźniejfaktyczniezostaływy-
korzystanenaszerokąskalę,zwróciłnaprzykładuwagęnaznaczeniefilmudlaprzemy-
słu(reklama)czymedycyny(filmowaniezabiegówizachowańpacjentów).Przewidywał
też,żewynalazekten,jakosługahistorii,pozwoliocalićodzapomnienialokalnetra-
dycjeiutrwalićwszystkoto,cozachwilępogrążysięwmrokachczasu(Ibid.,s.2007).
3http://pl.wikipedia.org/wiki/Scenka_ogrodu_z_Roundhay
