Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zdobyłapoparcieznacznejczęścinarodu.
Drogadoludobójstwa
Bezwzględunamotywy,jakimikierowalisięnaziści,
opostawieniuichprzedsądemzadecydowałoich
zachowanie
,aosobliwanaturadokonanego
ludobójstwaireakcjasprawcównawłasneczyny
wzbudziłyzainteresowaniepsychiatrów.Wwiększości
dotychczasowychpogromówwystarczyłpermisywny
rząd,wymyślonapośpieszniewymówka,znaczna
rozbieżnośćwliczebnościisiledwóch
przeciwstawnychgrupisprzyjającewarunki
pogodowe.Wciągukilkudnilubtygodnimożnabyło
zlikwidowaćznaczącąliczbęprzeciwników,anastępnie
wrócićdonormalnegożycia.Wprzypadkutej
skoordynowanejakcjieksterminacyjnej,którejcelem
byłaeliminacjacałychnarodów,definicjapogromu
wymagałaradykalnejrewizji.
Ludobójstwoprzeprowadzoneprzeznazistów
charakteryzowałoniezwykłewręczprzywiązanie
doszczegółów.RobertJackson,sędziaSądu
NajwyższegoStanówZjednoczonychigłówny
oskarżycielwprocesachnorymberskich,otworzył
rozprawęsłowami:„Tawojnaniewydarzyłasię
–zostałazaplanowanaiprzygotowywanosiędoniej
oddługiegoczasu,zwielkąwprawąiprzebiegłością
[…].Bezwzględunato,cojeszczemożemypowiedzieć
oautorachtejwojny,należyimoddać,żeosiągnęli
zdumiewającąbiegłośćworganizacji”[12].
Historycy,tacyjakIanKershaw,twierdzili,
żeludobójstwoniebyłowcałościzaplanowane
isterowaneodgórnie,ależewdużejmierzebyło
efektemimprowizacjiinspirowanej
oddolnie[13].Jacksonaorazwiększośćobserwatorów
uderzyłoto,żezazabijaniemstałaogromnamachina
biurokratyczna.Abyzrozumiećudziałwtymprocesie