Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(
1
)
Składnikipokarmowe
Rolabudulcowabiałkajestszczególnieistotnawprzypadkurosnącychirozwija-
jącychsięorganizmów.Jednakdotyczyonawszystkichludzi,niezależnieodwieku
istanufizjologicznego,ponieważkażdegodniarozpadowiiponownejsyntezieulec
musiokoło300gbiałka.Teprocesyprzemianbiałekorganizmunosząnazwęobrotu
(ang.turnover)białkaiwymagająodpowiedniejilościbiałkadostarczanegozdie-
tą,gdyżczęśćrozpadniętychbiałeknieulegaponownejsyntezie,tylkojesttracona
przezorganizm.
Rolaaminokwasówworganizmienieograniczasięjednaktylkodoroliwewzroście
iodbudowie(rolabudulcowa),ponieważbiałkauczestnicząrównieżwregulacji
procesówżyciowychorazutrzymaniurównowagiorganizmu(tzw.homeosta-
zy).Białkastanowiąelementukładówenzymatycznychihormonalnych,przezco
uczestnicząwwieluprocesachmającychmiejsceworganizmie.Biorąoneudział
wregulacjiprzemianenergetycznych,procesówsyntezyidegradacji,reakcjiobron-
nych,zachowaniurównowagiwodno-elektrolitowejikwasowo-zasadowej,transpo-
rcieczyzachowaniuodpowiedniejkrzepliwościkrwi.
Zpowoduwszechstronnejrolibiałkazarównojegoniedostateczna,jakinadmierna
podażzdietąmożemiećniekorzystnywpływnaorganizm.Oileniedostateczna
podażbiałkaijejkonsekwencjewpostaciniedożywieniabiałkowo-energetycznego
(przyniedoborzewyłączniebiałkanosiononazwękwashiorkor,przyniedoborze
białkaiskładnikówenergetycznych-marasmus)dotyczągłówniekrajówrozwi-
jającychsię,towkrajachrozwiniętychwystępująraczejkonsekwencjenadmier-
nejpodażybiałka.Wśródnichwskazaćnależyszczególniete,którezwiązanesą
znadmiernymspożyciemproduktówpochodzeniazwierzęcegoinadmiernąpodażą
znimizarównobiałka,jakitłuszczu,doktórychzaliczasięotyłość,dyslipidemię,
miażdżycęinadciśnienietętnicze.
TŁUSZCZE
Tłuszczesązwiązkamiorganicznymiwystępującymiwewszystkichorganizmach
żywychjakoskładnikbłonkomórkowych,aletakżezapasowymateriałenergetycz-
ny.Podwzględemchemicznymsąonedużąizróżnicowanągrupą,doktórejzalicza
sięzwiązkioróżnejbudowieiwłaściwościach,którychcechąwspólnąjestbrak
rozpuszczalnościwwodzie,przyrównoczesnejdobrejrozpuszczalnościwtzw.
rozpuszczalnikachtłuszczowych.
Tłuszczeklasyfikujesięjakoproste,złożoneorazinnezwiązkilipidowe(doktórych
zaliczasięm.in.karotenoidyczytokoferole).Lipidyprostetom.in.acyloglicerole,
będąceestramikwasówtłuszczowychzglicerolem,którewzależnościodrodzaju
7
