Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
OBRAZRUMUNIIIRUMUNÓWZCZASÓWIWOJNYŚWIATOWEJ
cięciuetnografa13-byłwnikliwymibacznymobserwatorem,cospowodo-
wało,żezamieściłwnimszereginformacjiispostrzeżeńdotyczącychzarów-
nożołnierzyarmiirumuńskiej,jakiludnościcywilnej,zktórąstykałsięna
postojachinakwaterachlubwmarszu.Interesowałogozaśwszystko-od
sposobuiwarunkówżyciapospecyficznecechykulturyikuchnirumuń-
skiej.Podobnietraktowałteżarchitekturęikrajobrazyorazwarunkinatu-
ralnepanującewrejonachRumunii,wktórychprzebywał14.Pozostawiłwięc
13
Wswoimpamiętnikupoddatą23II1917r.zapisał:nCodomnie,tomiałemspokojne
czasy.Totrochasłużbysanitarnej[takwcytowanymtutajźródle-przyp.A.S.]zajmo-
wałodzienniepółgodziny,apozatymbyłemwolny.Czasutegoużywałemnastudiaet-
nograficzne”-vide:A.Majkowski,Pamiętnikzwojnyeuropejskiejroku1914,zrękopi-
suodczytałiopracował,wstępemiprzypisamiopatrzyłT.Linkner,Wejherowo-Pelplin
2000,s.379.Winnymzaśmiejscu,12XII1916r.wmiejscowościGherghita(właściwie
Gherghita),zanotował:nWyszedłemokołojedenastejzksiążkąszkicówiaparatemfoto-
graficznymnawieśizrobiłemkilkazdjęć.Rysowałemjednąszopędosuszeniakukury-
dzyimałąokrągłąstajenkędlakur[czyliraczejkurnik-przyp.A.S.]iwieprzów[awięc
chlew-przyp.A.S.],plecionązwitek,oblepionążółtąglinąideseczkamikrytą,izrobi-
łemdwazdjęcia:domwiejskizżurawiemikilkuchłopakamirumuńskimiiśpichlerzdla
kukurydzy”-vide:ibidem,s.246.
Wszystkienazwymiejscowościwymienionychwtymtekściebędąprzytaczane
wformie,wjakiejznalazłysięwanalizowanymtutajźródle,wmiaręmożliwościzpoda-
niemprzypierwszymcytowaniupoprawnegorumuńskiegozapisu.
14
WewstępiedopamiętnikaAleksandraMajkowskiegoTadeuszLinknersłuszniepodkre-
ślił:nMajkowskiegointeresujepodczasmarszuwszystko-zarównoto,codziejesięwko-
lumnie,jakto,cowokółsiebiewidzi.Fascynujągokrajobrazy,szczególniegórskie,zwra-
cauwagęnaarchitekturędomostw,kościołówicerkwi.Interesujągobardzostudzienne
żurawie,którestaleszkicujeifotografuje.Zresztą,cozdajesiępodczaswojnybyćażnie-
prawdopodobne,wszystko,cociekawe,utrwalanapapierzeikliszy.Pozakilkomaszki-
camiifotografiami,niewielesięjednakztamtegoczasuzachowało.InteresująteżMaj-
kowskiegoludowestrojeokolicznychchłopów,bostudiometnograficznymoddajesię
tuprzedewszystkim.Spisujetowszystkowdrodze,nierazporównujączaobserwowane
obrazyzeswojskimi-kaszubskimi”-vide:idem,Wstęp,[w:]A.Majkowski,Pamiętnik
zwojnyeuropejskiejroku1914…,s.28-29.
Samzainteresowanywswoimpamiętnikupoddatą23I1917r.zanotował:nNieste-
ty,mnietanieprzyjemnachoroba[grypa-przyp.A.S.]chwyciła.Poszedłbymdopolne-
golazaretu,któryjestnamiejscu,alemamnadzieję,żetominie,apowtórechciałbymtu
wRumuniidłużejpozostaćdlaskompletowaniamoichrumuńskichrysunkówifotogra-
fii”-vide:A.Majkowski,Pamiętnikzwojnyeuropejskiejroku1914…,s.370.
Wartozauważyć,żepostawaAleksandraMajkowskiegoniebyłaczymśszczególnie
wyjątkowym,gdyż-jakjużwspominano-podczasIwojnyświatowejwieluoficerów
iszeregowychwszystkichwalczącychwtymkonfikciearmiiwykonywałoogromnąlicz-
bę,niekiedybardzocennych,fotografiiorazpisałodziennikilubteżnastępniespisywało
pamiętniki-szerzejvidechoćby:I.Cassagnau,Okopowerequiem.Pamiętnikartylerzy-
sty1914-1916,oprac.tekstuA.Parlange,przedmowaiposłowieN.Cassagnau,przekład
