Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
OBRAZRUMUNIIIRUMUNÓWZCZASÓWIWOJNYŚWIATOWEJ
naspełnienieczęstodziecięcychalbomłodzieńczychmarzeńowielkichpo-
dróżachipoznawaniuobcych,mniejlubbardziejegzotycznychkultur.Warto
też,bywspółcześnibadacze,przedewszystkimhistorycy,podjęlitrudpozna-
niaiopisaniatejmałodotychczaspoznanejstronytegoświatowegokonfik-
tu.ChoćbowiemstanowionamarginesWielkiejWojny,jestjednakistotnym
iniezwyklecennymświadectwemepoki.
PodczasIwojnyświatowejmilionyPolakówznalazłysięwszeregach
trzecharmiizaborczychizmuszonebyływalczyćzaobcąsprawę,częstotak-
żeprzeciwkoswoimrodakomwcielonymdowojskprzeciwników7.Jednym
znichbyłAleksanderMajkowski,któryzostałlekarzemjednegozoddzia-
łówwojskpruskicharmiicesarskichNiemiec.SłużącytamżołnierzePola-
cynależelidoróżnychgrupspołecznych,aleprzeważaliwśródnichchło-
piirobotnicyrolnibądźrzemieślnicyorazmężczyźnizwiązanizdrobnym
handlem.JedyniewprzypadkuGórnoślązakówdominowalirobotnicywiel-
koprzemysłowi-główniegórnicyzatrudnieniwtamtejszychkopalniachwę-
7
Byłyto:ArmiaRosyjska,Cesarsko-KrólewskaArmiaAustro-Węgierskaorazarmiace-
sarskichNiemiec-osłużbiePolakówwdwóchpierwszychwymienionychtutajarmiach
szerzejvidechoćby:A.Dobroński,Pobórdoarmiirosyjskiejisłużbawniejżołnierzy
zKrólestwaPolskiego(1907-1914),nStudiaiMateriałydoHistoriiWojskowości”(War-
szawa)1979,t.22;W
.Wagner,Diek.u.k.Armee-GliederungundAufgabestellung,[w:]Die
Habsburgermonarchie1848-1918,Bd.5:DiebewafneteMacht,Wien1987;M.Zgórniak,
1914-1918.StudiaiszkicezdziejówIwojnyświatowej,Kraków1987;idem,Polacywar-
miiaustro-węgierskiejwczasieIwojnyświatowej,nStudiaiMateriałydoHistoriiWojsko-
wości”(Warszawa)1988,t.30;T.Radziwonowicz,Polacywarmiirosyjskiej(1874-1914),
nStudiaiMateriałydoHistoriiWojskowości”(Warszawa)1988,t.30;S.Szuro,Ludność
wojskowaAustro-WęgierrekrutującasięistacjonującanaterenieGalicjiwlatach1869-
-1913,Warszawa-Kraków1990;J.Rydel,Wsłużbiecesarzaikróla.Generałowieiad-
mirałowienarodowościpolskiejwsiłachzbrojnychAustro-Węgierwlatach1868-1918,
Kraków2001;M.Baczkowski,Podczarno-żółtymisztandarami.Galicjaijejmieszkań-
cywobecaustro-węgierskichstrukturmilitarnych,Kraków2003;idem,IluPolakówwal-
czyłowarmiiaustro-węgierskiejpodczasIwojnyświatowej?,[w:]MałoznanaWielka
Wojna.StudiaiszkicezdziejówIwojnyświatowej,podred.A.Smolińskiego,Oświę-
cim2014;M.Kulik,PolacywśródwyższychofcerówarmiirosyjskiejWarszawskiegoOkrę-
guWojskowego(1865-1914),Warszawa2008;idem,Polacywrosyjskimkorpusieofcer-
skimprzedwybuchempierwszejwojnyświatowej,[w:]Imperia,narodyispołeczeństwa
EuropyWschodniejiŚrodkowejnaprogupierwszejwojnyświatowej,podred.A.Nowaka
przywspółpracyM.Banaszkiewicza,Warszawa2016;J.Legieć,SłużbarekrutówzKró-
lestwaPolskiegowarmiirosyjskiejwlatach1874-1913,Kielce2013;Międzyirredentą
akolaboracją.Postawyspołeczeństwapolskiegowlatachniewoli-„Wobcymmundurze”,
podred.L.Michalskiej-Brachy,M.Korybut-Marciniak,Warszawa2013.Nadaljednak
zawartetamustalenianiewyczerpująwszystkichpostulatówbadawczych,apostępba-
dańwtymzakresiejeststosunkowopowolny.
