Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
LAURAPOLKOWSKA
wyrazistości,stajesięantywartością.PrzymiotnikprzezroczystywznaczeniuA(tak
jakleksemyprzejrzystyoraztransparentny)szczególnieczęstoużywanyjestwkon-
tekstachocharakterzepolitycznymigospodarczym,cowskazujenaodczuwanie
przezużytkownikówjęzykasilnejpotrzebyjawnościżyciapublicznegoiuznawa-
niejejzaswegorodzajuwzorzec,doktóregonależydążyć.Przezroczystośćjako
gwarantsprawniefunkcjonującejdemokracjitosynonimuczciwościiczytelności
działań.MarekBieńczykwpołowiepierwszejdekadyXXIwiekupisał:nOddwóch
latsłowatransparentny,przejrzysty,przezroczystywpychałysięwnasześniadania
niczymnatrętnemuszki,chmaramizlatywałyzporannychgazet,zradia,zwywia-
dów,artykułów,talk-show,oświadczeńidebatodsamegoświtu.[ś]Zapewniano
owłasnejprzejrzystości,okazywanoprzezroczystośćswychbiografii,postulowano
przejrzystośćżyciorysówosóbpublicznych,głoszonopełnąpublicznątransparent-
nośćrządu,sądów,policji,systemówbankowych,mediów,gwarantowanoprze-
zroczystośćpodejmowanychprac,narzekanonajejbrakwdziałaniachinnych”56.
ZkoleiprzymiotnikprzezroczystyzawężonydoznaczeniaB(takjakleksem
bezbarwny)wskazujenapożądanycharakterwyrazistościioryginalności.Cechy
tecenionesąszczególniewodniesieniudopojedynczegoczłowiekaorazjegowy-
tworów(przedewszystkimsztuki).Brakekspresywnościipospolitośćprzesądzają
onegatywnejocenieobiektu,którynietylkoniczymniewyróżniasięztła,jestwięc
małozauważalnywprzestrzeni,leczrównieżstajesięłatwydozapomnienia,czyli
niewytrzymujepróbyczasu.
Większośćodcienisemantycznych(zarównotych,któremieszcząsięwobrębie
znaczeniaA,jakiwariantówznaczeniaB)niejestnotowanawewspółczesnych
słownikach.Wydajesię,żewartobyłobyuzupełnićtęlukę,zwłaszczawodniesie-
niudoużyćnajczęstszych,którenacodzieńmożnaspotkaćwprasie,programach
radiowychczytelewizyjnych.
56
M.Bieńczyk,Przezroczystość,op.cit.,s.83-84.
