Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
ŁukaszTrzciński
nianemogąbyćontologicznestatusyinnychpłaszczyznegzystencji.To,coprzedsta-
wiasięwsieciznaczącejjużgrupieludzi,wiążesięzpoczuciemprawdziwościtego
czegoś,podobniejakjeszczeniedawnoargumentemzaprawdziwościąprzekazubyło
stwierdzenie,że„takbyłoprzecieżnapisane”lub„takpowiedzianowtelewizji”.
Wpotocznymprzeświadczeniupubliczneogłoszeniekomunikatustanowinaogół
ojegowcześniejszejweryfikacji.Takwięcprzestrzeńinternetu,albomówiącjeszcze
szerzej–cyberprzestrzeń2,zaczynastanowićgłównąsferękontaktumiędzyludzkie-
go,awkonsekwencjigłównąsferękontaktukulturowego,dawniejskorelowanąści-
ślezprzestrzeniąwgeograficznymsensie,obecnieodtakichwspółrzędnychunieza-
leżnioną3.Nastąpiłaniespotykanadotądkompresjaczasuiprzestrzeni(por.Drożdż
2005),dziękiktórej„teraz”możeoznaczać„zawsze”,„tutaj”–wszędzie.
Wydajesię,żenowemediawprowadzajądodotychczasowychrozważańogloba-
lizacjijeszczejedenwymiar,któregoniemożnazlekceważyć.L.Manovichwswej
charakterystycenowychmediówpośródpięciuichcech4wymienia,najbardziejistot-
nedlanaszychrozważań,transkodowaniekulturowe,októrympisze,iżpolegaono
natym,żeistniejepewnegorodzajudualizmzwiązanyzprzekazeminformacji:na
przykładobrazkomputerowyjestczęściąkultury,lecznapoziomiematerialno-ener-
getycznymstanowi„plikkomputerowy,składającysięzczytanegoprogramuiliczb
przedstawiającychkoloryposzczególnychpikseli”(Manovich2004:114).Tepliki
wchodząwróżnorodneinterakcjezinnymiplikami,cotworzyostatecznie„kom-
puterowykosmos”niezrozumiałydlaczłowiekaoglądającegojedyniekomputero-
weobrazynaekranie.JakpiszeManovich„Można…powiedzieć,żenowemedia
składająsięzdwuróżnychwarstw:warstwykomputerowejiwarstwykulturowej”
(Manovich2004:115).
Obecniemożnajeszcze,dopewnegostopnia,posługiwaćsiętechnikąnowych
mediów,niezwracającuwaginatechnicznąichstronę,alejestrzeczązauważalną,
zwłaszczawwypadkumłodegopokolenia,żepowolijęzyk„komputerowegokos-
mosu”zaczynawkraczaćwsferękomunikacjikulturowej.Następujewięcstopnio-
wakonwergencjadwóchwymienionychprzezManovichapoziomów,acozatym
idzie,zdarzeniazwiązanezprzekazemróżnychtreściwchodząwkontaktzeświatem
wirtualnymijęzykiemtamtegoświataoraz„chcąsię”wtejsferzewyrazić.Komu-
nikacjawpowszechnymwymiarzejużzostajepowolizapośredniczonaspecyficzną
strukturą,atakżeobrazemwirtualnejrzeczywistości.Pojawiasiępytanie,wjakim
stopniutasytuacjawpływaibędziewpływaćnaprzekazywanetreści.Antropolin-
gwiścistawialitezę,nierazmożezbytdosłownierozumianąidlategotakkrytyko-
waną,żestrukturajęzykawarunkujeobrazświataisposóbjegointerpretacji.Cosię
więcstanie,amamyprzecieżtegozaczątki,gdyzaczniefaktyczniefunkcjonować
2
PojęciecyberprzestrzeniupowszechniłosiędziękiWilliamowiGibsonowiijegotwórczościscience
fiction(por.Gibson1992).Samotopojęcie,naogółkojarzonezinternetem,stanowiopartąnakategorii
przestrzennejmetaforęśrodowiskacyfrowejinformacji.
3Wwarunkachwspółczesnegoprzekazuinformacjizachodzi„kompresjaczasuiprzestrzeni”(por.
Virillo2001).
4Sąto:reprezentacjanumeryczna,modularność(strukturafraktalna),automatyzacja,wariacyjność
itranskodowaniekulturowe.
