Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20|Przedświtpolskiejegiptologii-szkicebiograficzne
tylkosześćtysięcylat,awięcjeszczetylko500latponarodzinachChrystusa,
ponieważzgodniezjegowyliczeniamizostałonstworzonyna5500latprzed
narodzinamiChrystusa.Równieżśw.AugustynwDecivit.XII,11,datowałist-
nienieświataodmomentustworzeniadoczasówmuwspółczesnychna6000lat.
Wzwalczaniupoglądówzwolennikówchiliazmu,wzrastającychliczebnie
wpoczątkuXVIIwiekupodczaskrwawejwojnytrzydziestoletniej(1618-1648),
pojawiającychsięwrazzniąepidemiiorazwielkichprześladowańpolitycznych
ireligijnych,Jonstonsięgałdoargumentówzlicznychdziedzinwiedzy.Jegozda-
niemkulturainaukaantycznaniestanowiłyszczytowego,ajednocześnienie-
osiągalnegojużnigdywięcejokresurozwojuwdziejachludzkości,poktórym
następowałbypowolnyupadek,awręczprzeciwnie.Jaksięwydaje,niewidział
wprzeszłościludzkościnzłotegowieku”,którywjegoepocechętnieumiesz-
czanowłaśniewczasachantyku,aktóryjużwszesnastymwiekuodrzucałna
przykładJanBodin(1530-1596),historyk,polityk,publicysta.Trudnoteżuznać
gozazwolennikatezyoprzeżywaniuwjegoepocenzłotegowieku”,cogłosiło
wieluówczesnychfilozofów.
Wydajesiętakże,żepodobniejakBodin,Jonstonodrzucałtezęopostępu-
jącejdegeneracjiczłowiekawrazzupływemczasu.Możnasądzić,żewidział
ciągłyrozwójludzkościikumulacjęwiedzynastępującązpokolenianapokole-
nie,przytympodkreślałteżstałośćprzyrody,stądwwalcezezwolennikamitej
teoriiporównywałosiągnięcialudówstarożytnych(GrekówiRzymian,aletakże
Egipcjan)zokresemmuwspółczesnymwtakichdziedzinach,jakastronomia,
geologia,biologia,antropologiaihistoria.Uznającdziejezaproceskumulatyw-
ny,Jonstonjednoznacznieuznałteżczashistorycznyzalinearny,odrzucałwięc
wtensposóbmożliwośćcofaniasięhistorii,acozatymidzie,jejpodziałówna
powtarzającesięokresyrozkwituiupadku,cobyłobardzopopularnewrenesan-
sowejnauce.Rzadkoodwoływałsięwswychdysertacjachdowynikówwłasnych
badańempirycznych,akorzystałprzedewszystkimzdostępnychmupublikacji.
Wopisyzjawiskrzeczywistychwplatałniekiedyfantazjeniektórychpodróżni-
kówswejepoki,którychsłowatraktował,jakmożnasądzić,bardzopoważnie,
aleniewszystkieichpomysływykorzystywał,częśćzbywałmilczeniem,doin-
nychodnosiłsiękrytycznie.Byłwprawdzieprawiebezkrytycznywstosunku
dowieluznich,aleźródłatakdobierał,byudowadniałygłoszonyprzezniego
poglądostałymrozwojuświatailudzkiejcywilizacjiodstarożytnościpoczasy
muwspółczesne.Byćmożetymwłaśnienależyusprawiedliwiaćjegopozorną
doprowadzonejdo221r.,częstowykorzystywanejprzezinnychdziejopisów,szczególniebizan-
tyjskich.
