Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WojciechSokół
Specyfkalegitymizacjisystemupolitycznego
PolskiLudowej
DylematywkwestiilegitymacjiwładzywPolscepowojennej
Istniejewieleźródełimechanizmówosiąganiastabilizacjiładuspołecz-
nego.1WedługMaxaWebera:nNiezawszepodporządkowaniesięwładzy
opierasięnaprzekonaniuojejprawomocności”.2Stabilnośćitrwaniewie-
lustrukturpolitycznychmożnawyjaśnićpoprzezodwołaniesiędotakich
czynnikówjak:wysokaintensywnośćidużyzasięgprzemocy,przyzwolenie
bezrefleksyjneopartenaprzyzwyczajeniulubnaninstytucjonalnymdopa-
sowaniu”3,samozniewolenieosobowościwinstytucjonalnychkolektywach,
nmasowalojalność”wobecoficjalnegoporządku,wynikającazniemożności
realizacjialternatywnychwizjiporządkulubzbrakutakichwizji.Legity-
macja,czylistansystemupolitycznegoi(lub)jegoelementówprzezspołe-
czeństwolubznaczącedużegrupyspołeczneuznawanezaprawomocne,
właściwe,słuszneniejestzatemaniwarunkiemwystarczającym,ani
nawetkoniecznymdostabilnościładuspołecznego.4Niejestrównieżpew-
1
W.Sokół,Legitymizacjasystemówpolitycznych,Lublin1997,s.11–15.
2
M.Weber,Typywładzyprawomocnej,[w:]Twórcynaukowychpodstaworganiza-
cji,red.J.Kurnal,Warszawa1972,s.320.
3
Kategorianinstitucionalfit”(instytucjonalnedopasowanieczyprzyzwyczajenie)
jakosubstytutlegitymacjijestużywanaprzezM.Manna.Por.M.Mann,TheIdeology
ofIntelectualsandotherPeopleintheDevelopmentofCapitalism,[w:]L.N.Lindberg
(red.),StressandContradictionandModernCapitalism,D.C.HeathandComapany,
1975,s.278.
4
Wliteraturzeprzedmiotunajczęściejpojęcianlegitymacja”,nprawomocność”,
nprawowitość”traktowanejakotożsame.Należyrównieżdokonaćrozróżnieniale-
gitymacji(prawomocności)ilegitymizacji(uprawomocnienia).Jeżelibowiemprzezle-
gitymacjęrozumiećpewienstansystemupolitycznego,ładuspołecznegoitp.,wówczas
legitymizacjajestdefiniowanajakoproceswiodącydotegostanu.Delegitymizacjajest
procesemodwrotnym,czylierozjąlegitymacji,którejpowtórneuzyskanienazywane
jestrelegitimizacją.Wramachrozważańnatentematspotykasięrównieżtakieter-
minyjak:nautolegitymizacja”,nsamolegitymizacja”,nlegitymność”,nwiarygodność”,