Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
ArturŁawniczak,MałgorzataMasternak-Kubiak,ArturPreisner
osiągnięcianaukoweRozmaryna:„jegozasługąbyłopionierskieprzeprowadzenie
naukowejkonfrontacjiprawasocjalistycznegozsystemamiprawapaństwzachodnich
[…]odegrałzasadnicząrolęwkształtowaniumarsksistowskiegoobliczapolskiejnauki
prawa;jakodyrektorgeneralnyUrzęduRadyMinistrówwywarłznacznywpływna
kształtaktównormatywnychwydawanychwtymczasie;uchodziłzaświetnegody-
daktyka,wniósłdużywkładworganizacjępolskiegoszkolnictwawyższego”
49.Trudno
znaleźćnaukowcazlwowskiegoWydziałuPrawa,amożeizcałegoUniwersytetu,
któryzaszedłbydalejwPolsceLudowej.
ZestarszejodL.Ehrlichageneracjilwowskichkonstytucjonalistównależywymie-
nićzorientowanegonarodowokonserwatystęEdwardaDubanowicza
50,mającegoswój
udziałwwywalczeniuLwowadlaPolskiw1918r.
51,aczynnegonaukowojużprzed
Iwojnąświatową
52,oczymświadcząwydanenadPełtwią:w1907r.rozprawkaSta-
nowiskoludnościżydowskiejwGalicjiwobecwyborówdoparlamentuwiedeńskiego
wr.1907,aw1911r.pracaCele„użytecznościpublicznej”wrozumieniupowszechnego
ustawodawstwaekspropriacyjnego,atakżeopublikowanewnastępnymrokuwtym
samymmieścieprace:Katasternarodowościowyijegonastępstwaprawneipolityczne
orazSejmowareformawyborczaaugodapolsko-ruska.Równieżw1912r.,ale
wKrakowie,wydrukowanoWywłaszczeniewustawodawstwieangielskiem(1845–1907).
Szkicprawno-historyczny.Rokpóźniejwtymsamymmieściewydanodwiepozycje
E.Dubanowicza:KuryawielkiejwłasnościiProporcyonalnośćwzastosowaniudo
sejmowejreformywyborczej.W1916r.ukazałysię:weLwowiestudiumPrawno-
-państwowestanowiskoKrólestwaGalicjiiinnychkrajówprzedlitawskichorazmono-
grafiaZakressejmowegoustawodawstwaGalicyiwświetleustawkonstytucyjnych
ihistorycznejrzeczywistości.Przyczynekdobadańzdziedzinyautonomii(trudami
wydaniaLwówpodzieliłsięzKrakowem).Następnienależyodnotowaćukazaniesię
wrokuWielkiejSocjalistycznejRewolucjiPaździernikowejpracyRządygabinetu.
Rozbiórsystemuparlamentarnegozestanowiskaprawno-porównawczego.Trzylata
późniejpodWysokimZamkiemświatłodzienneujrzałarozprawaSprawapolitycznej
poglądyburżuazyjnegoprofesoraaustriackiegoHansaKelsena,twórcytzw.kierunkunormatywistycznego
wteoriiprawa”:A.Burda,Przymrozki…,op.cit.,s.233–234.
49A.Śródka,P.Szczawiński,Biogramy…,op.cit.,cz.I:Naukispołeczne,z.3:P–Z,s.177.
50SzczecińscybiografowieDubanowiczastwierdzają,żebyłto„narodowydemokrata,zsilnymiskłon-
nościamikonserwatywnymi”:J.Faryś,A.Wytor,EdwardDubanowicz1881–1943.Biografiapolityczna,
Szczecin1994,s.42.Jego„wstecznictwo”raczejgoweLwowiewyróżniało,niebyłotamczymśtypowym:
„LwówniebyłwIIRzeczypospolitejaktywnymośrodkiemzachowawczym,chociażstądpochodziłokilku
wybitnychpolityków,działającychwkonserwatywnychugrupowaniachkrakowskichczypoznańskich,np.
J.Badeni,S.Stroński,E.Dubanowicz”:W.Władyka,Działalnośćpolitycznapolskichstronnictwkonser-
watywnychwlatach1926–1935,Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk1977,s.47.Nietypowość
postawzachowawczychweLwowiewynikałazjegobujnejkresowości,zmieszaniasięróżnychżywiołów.
WtęrolępowojniewszedłWrocław,aPoznańiKrakówpozostały,jakiebyły.
51„21XIwojskaukraińskiezostałyzeLwowawyparte,a25XI1918r.utworzonotamTymczasowy
KomitetRządzący.WskładtymczasowegoprezydiumKomitetuwchodzili:EdwardDubanowicz,Artur
HausneriWładysławStesłowicz.KomitetniepodporządkowałsięPKLwKrakowie,leczbezpośrednio
rządowiwWarszawie”:A.Czubiński,NajnowszedziejePolski1914–1983,Warszawa1987,s.41.
52Byłotomożliwe,ponieważurodziłsięw1881r.,dziękiczemumógłwpierwszejdekadzieXXwie-
kuukończyćprawnyifilozoficznyfakultetlwowskiejuczelni:A.Peretiatkowicz,WspółczesnaEncyklo-
pedjaŻyciaPolitycznegozuwzględnieniemżyciagospodarczego.Podręcznyinformatordlaczytelników
gazet,Poznań1932,s.60.To,żezostałnaukowcem,zawdzięczaprzedewszystkimBalzerowi
iAbrahamowi,którzypotężnienaniegooddziałali:J.Faryś,A.Wytor,Edward…,op.cit.,s.42.
