Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Historiarozwojuprawaautorskiegoikoncepcjiautorskichprawosobistych
aktu,amianowicieuznanieautorazawłaścicielastworzonegoprzezniego
dziełaorazprzyznanieautoromwyłącznegoprawareprodukcjidziełprzez
ograniczonyokres(20latwodniesieniudojużistniejącychdzieł,adlano-
wychdzieł14latoddatyopublikowania,zmożliwościąprzedłużeniana
okreskolejnych14lat).
Dalszakwestia,wynikającazuznania,żeprawoautorskiedodzieł
stworzonychprzezautoraprzysługujejemusamemujakojegowłasność,
amianowicieodpowiedźnapytanie,czywłasnośćtajestprzyrodzonym,
wynikającymznaturyprawemautora,którezuwaginajegocharakterjest
niezbywalneiwieczne,czyteżjestjedynienadanymprzezustawęograni-
czonymuprawnieniemtudzieżswegorodzajumonopolemzostałaroz-
strzygniętaprzezorzecznictwo.Otóżstwierdzono,żeoilerękopisdzieła
przedopublikowaniemstanowiłzmocycommonlawwłasnośćautora
27
,któ-
rajakotakatrwaćmogławiecznie,otylezchwiląopublikowaniamanu-
skryptuprzysługująceautorowicopyrightuzyskiwałostatusograniczonej
wczasietzw.statutoryproperty(własnościustawowej,opartejnaustawie)
28
.
Teoriaprawaautorskiegojakowłasnościintelektualnejnaukształtowa-
niektórejmiałwpływzarównonurtoświecenia,jakirozwójteoriiprawa
naturalnegobyłareprezentowananietylkowprawieangielskim.Na
jejgrunciestałatakżewzorowananaStatucieAnnypierwszaamerykań-
skafederalnaustawaoprawieautorskimzkońcaXVIIIw.Zaowocowa-
łaonatakżewefrancuskimustawodawstwiedobyrewolucyjnej.Jednym
znajważniejszychosiągnięćtejteoriibyłowprowadzenierozróżnieniamię-
dzydziełemjakotakim,stanowiącymwłasnośćduchowąautora,arzeczą,
przedmiotemmaterialnym,dziśpowiedzielibyśmyUnośnikiem”,wktórym
wyrażonejestdzieło,aktóregowłasnośćmożenależećdoosóbinnychniż
autor.Niebezznaczeniabyłotakżewskazanieprzeztwórcówteoriiprawa
autorskiegojakowłasnościduchowej,niematerialnej,intelektualnejauto-
ra(wnauceniemieckiejzwanejdieTheorievonGeistigenEigentum,wnauce
angielskiejthetheoryofincorporealproperty)naistniejącyzwiązekmiędzy
autoremajegodziełem
29
.
27
CommonlawwodniesieniudoniepublikowanychdziełzostałozniesionenamocyCopyrightAct
z1911r.,którywszedłwżycie1czerwca1912r.
28
29
Donaldsonv.Beckett1774,4Burr.2407.
M.Rehbinder,Urheberrecht...,s.16.
26