Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
Spośróddziełliteraturypięknejnaszczególnewyróżnieniezasługująprace
wilnianinaBazylegoBonifacegoJachimowicza,autoraszczegółowychopisów
dwóchpożarówWilnazlat1748-174917;cennesąrównieżokazjonalne,wier-
szowane,autorskielubanonimowetekstypoświęconeniektórympożarom
Stradomia,Jarosławia,Lwowa,Wilna,Dubieckaitp.18
Zinnychtypówźródeł,któreprzynosząinformacjeoniektórychklęskach
ognia,wymieńmyjeszczekościelnewizytacje,korespondencję,żywotyświętych,
zbiorymirakulów,prasę,kalendarzeorazporadnikigospodarczeimedyczne.
Ważnesąrównieżikonografia,kartografiaorazzachowanezabytkikul-
turymaterialnej.
Jeślichodziopolskojęzycznąliteraturęprzedmiotu,trzebazaznaczyć,że
wyłączywszyzagadnienieochronyprzeciwpożarowej(starszapracaFranciszka
Giedroycia,nowszeMaurycegoZajęckiego)19,brakwniejwzasadzierozpraw
ocharakterzesyntetycznym.Niemożnazaniąuznaćnp.aniniezwyklecennego
materiałowegoopracowaniaAntoniegoWalawendera20,anizbiorowejpracy
MirosławaNagielskiegoijegouczniów,poświęconejzniszczeniomwojennym
drugiejwojnypółnocnejzlat1655-166021.Tasamauwagadotyczywartościo-
wegoopracowaniaPolskawokresiedrugiejwojnypółnocnej22orazobszernychstu-
diówMaurycegoHornaiAndrzejaGliwytraktującychonajazdachtatarskich
naterenyRusiCzerwonejwpierwszejpołowieXVIIw.
23
Oczywiściewszystkie
wymienioneopracowaniabyłybardzoprzydatne,zwłaszczawodniesieniudo
pożarówspowodowanychnajazdamiiwojnami.
Nawyróżnieniezasługujerównieższeregartykułów,którychautorzyoma-
wiająbądźwybranypożar,bądźteżwszystkiepożogidanegomiasta:Bochni,
Chełma,Jarosławia,RadymnaczyLublina
24
,albopewienrejonRzeczypospolitej,
np.PodlasieczyGrodzieńszczyznę25.Notabenewartonadmienić,żewłaściwie
wkażdejstarszejczynowszejmonografiialbopracyzbiorowejdotyczącejkon-
kretnegomiasteczkalubziemimożnaznaleźćmniejbądźbardziejobszerne
wzmiankiotamtejszychklęskachognia.Zkoleiwniektórychrozprawachtrak-
tującychoprzestępczościichautorzypisząm.in.omiejskichpodpalaczach26.
17Jachimowicz1748;Jachimowicz1753.Por.Manyś2012.
18Chlebowski1625;Eysymont1610;Kowaliszyn1934;Krajewski1610;Memoriałpożaru
1927;Pieśńnowaopożarzewileńskim2017;PieśńopożarzeStradomskim2016;Żabczyc1608.
19Giedroyć1915;Zajęcki2004a;Zajęcki2004b;Zajęcki2014.Por.Karpiński2015.
20Walawender1935.
21Nagielski,Kossarzecki,Przybyłek,Haratym2015.
22Polska1957,t.II.
23Zob.Gliwa1997;Gliwa2010;Gliwa2011;Gliwa2013;Horn1962;Horn1964;Horn
1966;Horn1968.Por.Bazak2004-2006;Bazak2008;Motylewicz1993a;Motylewicz1993b.
24Por.Bazak2008;Fischer1930;Gawarecki,Paulowa,Stankowa1973;Kawałko,Chursan
2014;Kus1991-1992.Zob.Bogusławski2015;Kwak1987.
25Maroszek2012;Naruszewicz2013;Śliwiński2003-2004;Śliwiński2005.
26Por.Kaczor2005;Kamler2010;Kracik,Rożek1986;Kus2002;Łaszkiewicz1989;
Maisel1963;Mikołajczyk1998.
