Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.„Prawodopowództwa”wujęciuhistorycznym
37
natomiastnikomunprawaposzukiwaniatejochrony”80.Przepisart.3d.k.p.c.stanowił
bowiemwprost,żekażdymożeposzukiwaćochronysądowejnietylkowówczas,gdy
jegoprawozostałonaruszone,aleiwtedy,gdyzapobiegającnaruszeniuswegoprawa,
mainteresprawnywustaleniustosunkuprawnegolubistnieniaprawa.Wspomniana
normadawaławpewnymsensiewyrazteoriitzw.konkretnegoprawadopowództwa.
Przytakimujęciutegoprzepisuowanmocwszczęcia”procesujawiłasięjakopojęcie
czystoprocesowe,związanezcechaminormprawaprocesowegoisposobemichrea-
lizacji.Normatawżadensposóbnieprzyznawałanikomuprawadoposzukiwaniatej
ochrony81.
Bezwzględujednaknawspomnianezapatrywaniawkwestiiprawadopowództwa
iodejścieodtejkoncepcji,tojedyniewpublikacjachZ.Resichadałosięzaobserwować
powrótdodawnychteorii,coniewątpliwiestanowiłoponownenawiązaniedomyśli
przedwojennychkodyfikatorów.Zasadniczotoutegowłaśnieautorapojawiłasięfascy-
nacjaprawemdopowództwa,zewskazaniemnajegoaktualnośćrównieżzpunktuwi-
dzenianowejpowojennejrzeczywistościiregulacjiuchwalonegoKodeksupostępowania
cywilnego(z1964r.).Z.Resichwyodrębnił,obokprawadopowództwawznaczeniu
formalnymimaterialnym,prawodowymiarusprawiedliwościocharakterzepubliczno-
prawnym,któremożnabyłowywieśćzprawakonstytucyjnegoiprzepisówdotyczących
ustrojusądówpowszechnych.Jeżeliwięcistniejepodmiot,któryzwrócisiędosądu
zżądaniemudzieleniamuochronysądowejwzakresiewymiarusprawiedliwości,to
konstytucyjneprzesłankispełnioneipowstajewtymzakresiekonkretnyobowiązek
sądu,odpowiadającyprawudowymiarusprawiedliwościwznaczeniukonkretnym82.
WyróżnioneprzezsiebiekonstytucyjneprawodowymiarusprawiedliwościZ.Resich
ostatecznieobjąłpojęciemprawadopowództwawznaczeniuformalnym(procesowym),
przezconiepotrzebnieosłabiłjegoznaczenieirolęprzywyjaśnianiupodstawfunkcjo-
nowaniaochronyprawnej83.DlaZ.Resichabadanieformalnegoprawadopowództwa
uzależnionejestodistnieniakonstytucyjnychprzesłanekprawadowymiaruspra-
wiedliwości,badaniezaśmaterialnegoprawadopowództwauzależnionejestponadto
odistnieniaprocesowychprzesłanekformalnegoprawadopowództwa.Przezpojęcie
prawadopowództwaautortenrozumiałzarównoformalne,jakimaterialneprawo
dopowództwa84.Prawoprocesowewistocieokreślaformęrealizacjikonstytucyjnie
zabezpieczonegoprawadoochronyprawnej85.Podmiotowiposzukującemuochrony
80
M.Piekarski,Pozbawieniestronymożnościobronyswychprawwpostępowaniucywilnym,Warszawa
1964,s.24i25.
81
Por.P
.Osowy,Prawodosąduwsprawachcywilnych-emanacjaprawaprywatnegoczyuprawnienie
publicznoprawne.Zagadnieniawybrane[w:]Bezpieczeństwojakopodstawowapotrzebaczłowieka.Zbiór
studiów,red.K.Flaga-Gieruszyńska,E.Cala-Wacinkiewicz,D.Wacinkiewicz,GorzówWielkopolski2014,
s.162.
82
Por.:Z.Resich,Przesłankiprocesowe,Warszawa1966,s.27,28i29;Z.Resich,Istota...,s.24i25.
83
84
85
Z.Resich,Istota...,s.25.
Z.Resich,Przesłanki...,s.29.
Z.Resich,Przesłanki...,s.27in.